ŞEBNEM TURHAN
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan ve TL varlıklarda sert hareketlere yol açan süreç yabancı yatırımcıların yıl sonu enflasyon ve politika faizi beklentilerini yukarıya çekmelerine neden oldu. Çoğu yabancı kurum TL pozisyonlarını kapatırken yılsonu enflasyon beklentilerine 2-3 puan, politika faizi beklentilerine 5 puana varan revizyon geldi. Tahminlerini henüz değiştirmeyen yerli analistler gecelik faizin ne yöne gideceğini, bireysel döviz talebi olup olmayacağını, Merkez Bankası’nın ek sıkılaştırma yapıp yapmayacağını bekliyor. Kaynakların verdiği bilgiye göre yerlilerin de ilk etapta enflasyon ve politika faiz beklentilerinde 2-2.5 puan artırılması muhtemel.
TL VARLIKLARDA BAHAR HAVASI
TL varlıklar dün pozitif bir günü geride bıraktı. Güne BİST100 yüzde 1,76, bankacılık yüzde 3,15 yükselişle başladı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun bankaların hisse geri alımlarına tanıdığı esneklik kararı sonrası ise bankacılık endeksinde yükseliş yüzde 6,6’yı aştı. BİST100 günü yüzde 4,48 yükselişle 9.715,58 puandan, bankacılık da yüzde 5,31 yükselişle 13.254,9 puandan tamamladı. Dolar/TL 38, Euro/TL 41.10 seviyesinin altında hareket etti. Türkiye'nin 5 yıllık ifl as risk primi gördüğü 330 seviyelerinden geriledi ve dün 306'ya kadar indi. 2 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 6,71 düşüşle yüzde 47,44'e, 5 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 5,74 düşüşle yüzde 36,60'a, 10 yıllık gösterge tahvil faizi de yüzde 5,92 düşüşle yüzde 31,29'a geriledi.
MERKEZ 3 GÜNDE 27 MİLYAR DOLAR SATTI
Merkez Bankası dün ikinci likidite senedi ihracını gerçekleştirdi. 30 gün vadeli likidite senedi ihracına 49.1 milyar lira teklif geldi, 19.2 milyar lira satış yapıldı. İhraçta ortalama basit faiz yüzde 47,72 oldu. Önceki gün düzenlenen ilk ihraçta 18.44 milyar lira satış yapılmış ortalama basit faiz yüzde 47,69 olmuştu. Piyasa uzmanlarına göre Merkez Bankası faizin yüzde 48’i aşmasını istemiyor ve daha yüksek gelen teklifl eri de kabul etmiyor. Merkez Bankası verilerine göre sistemdeki likidite fazlası 24 Mart itibariyle 234.3 milyar liraya geriledi.
Merkez Bankası net döviz pozisyonu, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alındığı 19 Mart Çarşamba ile başlayan üç günde 27 milyar dolara yakın azaldı. TCMB bilanço verilerine göre, 21 Mart Cuma gününe ilişkin döviz satışları net döviz pozisyonunda 12.5 milyar dolar düşüşe neden oldu. Önceki günlerde açıklanan verilere göre gözaltının ilk günü olan 19 Mart'ta tutar 11.2 milyar dolar, 20 Mart Perşembe günü ise 3 milyar dolar olmuştu. Böylece üç günde net döviz pozisyonu yaklaşık 26.7 milyar azaldı.
TL varlıklarda olumlu fiyatlamalar başlamış olsa da piyasa uzmanları alınan önlemlerin de bunda etkisinin büyük olduğunu belirtiyor. Bankacılık sektörü kaynakları yabancı yatırım kurumlarının aksine henüz yerli kurumlardan beklentilerde değişiklik gelmemesinin en önemli nedenini dengelenmeyi görmek olduğunu belirtti. Bank of America yüzde 25,7 yılsonu enflasyon beklentisini yüzde 28,1’e, yüzde 30,5 olan politika faizi beklentisini yüzde 32,5’e, JP Morgan yüzde 27,2 olan enflasyon tahmininin yüzde 29,5’e, yüzde 30 olan politika faiz tahminini yüzde 35’e, Bloomberg Economics de enflasyon beklentilerini yüzde 25’den 28’e, faiz beklentilerini de yüzde 30’dan yüzde 35’ye çıkardı.
EN ÖNEMLİ KONU DÖVİZ TALEBİ
Kaynağın verdiği bilgiye göre yerliler Merkez Bankası’nın olağanüstü PPK ile yüzde 46’ya çektiği gecelik faizlerin seviyesini, bireysel döviz talebini, Merkez Bankası’nın ek sıkılaştırma yapıp yapmayacağını anlamak istiyor. Yerli aracı kurumlar ayrıca yabancının yaşananlara rağmen bir fırsat görüp görmeyeceğini görme peşinde. Bir başka bankacılık sektörü kaynağı da yılsonu enflasyon ve politika faizi tahminlerinde önce 2-2.5 puan ardından 3-4 puan yukarı yönlü revizyonlar olabileceğine dikkat çekerek herkesin bekle- gör modunda olduğunu belirtti. Merkez Bankası’nın nisan ve haziranda faiz indirim beklentilerinin ortadan kalkabileceğini kaydeden kaynak, yurtiçi yerleşiklerin döviz talebi kesilmediği durumda örtülü veya örtüsüz bir faiz artışının gündeme gelebileceğini dile getirdi.
■ TVF, 1.1 MİLYAR EURO SENDİKASYON KREDİSİ SAĞLADI
Borsa İstanbul’da yaşanan dalgalanma sürecinde kamu aracı kurumlarına verdiği destekle dikkat çeken Türkiye Varlık Fonu, 1.1 milyar Euro sendikasyon kredisi sağladı. TVF’den yapılan açıklamaya göre ilk kez Hazine garantisi olmadan gerçekleştirilen sendikasyon işlemi 12 ülkeden 20 bankanın katılımıyla sağlandı. Toplam 837 milyon Euro ve 285 milyon dolarlık sendikasyon kredisinin vadesi iki yıl olarak belirlendi. Açıklamada, daha önceki yıllarda sendikasyon kredilerinde yer alan Hazine garantisi yapısının bu krediyle kaldırıldığı belirtilerek; kredinin toplam maliyetinin Euro dilimi için yıllık Euribor+%2, dolar dilimi için ise yıllık SOFR+%2.25 olarak belirlendiği ifade edildi. TVF’nin temin ettiği yeni kredi, vadesi tamamlanan 2023 sendikasyon kredisine göre yüzde 139 yenileme oranı ile gerçekleşti. Öte yandan bu yıl 14 Şubat’ta TVF 400 milyon dolarlık bir finansman daha sağladığını duyurmuştu. Bu finansmanın ilki 250 milyon doları Ekim 2024 yılında gerçekleştirdiği sukuk işlemine ek ihracından, diğeri ise TVF’nin 29 Kasım 2024’te Dubai Islamic Bank PJSC ile 5 yıl vadeli 150 milyon dolar murabaha finansmanı anlaşmasından kaynaklandı.
■ TL MEVDUAT FAİZİNE BİR GÜNDE 0.5 PUAN DAHA ARTIŞ
Bankacılık sektörü Merkez Bankası’nın likidite fazlasına yönelik hamlelerinin ardından başladığı TL mevduat faizindeki yükselişi sürdürüyor. Önceki gün yüksek hacimli mevduatlara yüzde 47’ye varan faiz oranları teklif eden bankacılık sektöründe dün faiz oranlarına 0.5 puan daha eklendi. Yabancı para mevduatın geçen hafta yükselişi endişelendirmeye devam etse de TL’yi cazip halde tutabilmek için hem Merkez Bankası hem de ekonomi yönetiminin hamleleri devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre 20 Mart Perşembe günü de bankacılık sektöründe yabancı para mevduatı artmaya devam etti. 19 Mart günü bir önceki güne göre 1.4 milyar dolar artan bankacılık sektöründeki yabancı para mevduat 20 Mart gününe gelindiğinde ise 1.5 milyar dolar artarak 207 milyar 881,9 milyon dolara yükseldi. Bu hesaplama parite etkisinden arındırılmamış olarak yapıldı. Yine BDDK verilerine göre aynı dönemde sektördeki TL mevduat 19 Mart’taki 13 trilyon 197 milyar 194 milyon liradan, 13 trilyon 33 milyar 973 milyon liraya indi. Yani 163 milyar 221 milyon lira azaldı.
■ BANKALARA HİSSE GERİ ALIMINDA ESNEKLİK GELDİ
Hisse senedi piyasasında yaşanan sert satışlar şirketleri geri alımları hızlandırmaya itti. Sermaye Piyasası Kurulu’nun da geri alımları kolaylaştırmasıyla birlikte 19 Mart-24 Mart arasında toplam 836 milyon 329 bin 381 liralık alım yapıldı. Alım yapan şirketler arasında birincilik ise 339 milyon 145 bin 600 liralık geri alım gerçekleştiren BİM’de oldu. Böylece toplam geri alımların da yüzde 41’ine yakınını BİM tek başına gerçekleştirdi. Türk Hava Yolları 66.7 milyon liralık, Halkbank 52.3 milyon liralık, Gübre Fabrikaları 51 milyon liralık, Türkcell 50 milyon liralık alımlarla dikkat çekti.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu dün yayımladığı karar ile bankaların da hisse geri alımlarını kolaylaştırdı. BDDK’dan yapılan açıklamaya göre yeni karar uyarınca bankalara Hisse Geri alımında sermaye esnekliği tanındı, ayrıca geri alımda aldıkları hisseler de çekirdek sermayeden düşmeyecek. Karar sonrası bankaların da geri alım programı açıklamaları veya mevcut programlarına göre alımlarını hızlandırması bekleniyor.