İLHAN DUMAN
Allbatross Grup Stratejisti Volkan Dükkancık ve Ahlatcı Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Tonguç Erbaş, Nasıl Bir Ekonomi TV’de Ekonomi Masası’nın konukları oldu. EKONOMİ Gazetesi Genel Yayın Koordinatörü Talip Aktaş ve gazeteci Berfin Çipa’nın sorularını yanıtlayan uzmanlar, ABD seçimleri sonrası piyasaları değerlendirdi.
ABD’de Donald Trump’ın başkan seçilmesiyle doların Euro karşısında değer kazanmasının Türkiye ihracatının aleyhine olduğunu ifade eden Volkan Dükkancık, içeride üretimin çok ciddi yavaşladığı bir süreç olduğunu belirtti. Dükkancık, “Talebi aşağı çekmeye çalışıyoruz. Tek sığınabileceğimiz nokta ve ekonomik modelin de aslında temel noktası ihracata dayalı büyüme modeli. Dolayısıyla doların değer kazanıp Euro’nun aşağı gelmesi, zaten çok sıkıntılı olan ihracatçılarımızın uykularını biraz daha kaçırdı muhtemelen. Çünkü bizim en önemli ticaret partnerimiz Avrupa ve özellikle Almanya. Almanya’da işler gerçekten çok zorlaşıyor. Zaten Çin baskısı yedi elektrikli otomobiller dolayısıyla. Bir de Amerika’da gümrük tarifeleri yükselirse, Avrupa ve özellikle Almanya otomotiv endüstrisi çok ciddi yara alacak. Bir de üstüne kur tarafından bir atak yerse, bizim aleyhimize olan bir tablo gerçekleşir. Şu an ilk sinyaller bu yönde. işimiz çok olay değil. Trump’ın seçilmesinin bize yarattığı böyle bir zorluk da var” dedi.
“Üretimde ciddi problemler olabilir”
Bu süreçte ekonomi yönetimine çok fazla iş düştüğünün altını çizen Dükkancık, “Gerekirse mikro ihtiyati tedbirler çerçevesinde, sektörel bazda üretimi destekleyecek hamlelere ihtiyacımız var. Yoksa biz enflasyonun kontrol alacağız diye talebi kısmaya çalışırken maalesef üretimi çok daha fazla kıstık. Arz, çok daha hızlı düştü ve hâlâ talep fazlası var. Yani bu bir süre daha devam ederse, yapısal anlamda üretimde ciddi problemler ortaya çıkabilir. Burada gerçekten Merkez Bankası’nın para politikasının ötesinde ekonomi yönetiminin hem mali politikalarıyla hem belki sektörel bazda teşviklerle bu sürece hızlıca müdahale ihtiyacımız var. Bu da 2025’in çokça konuşacağımız bir gündem maddesi olacak” şeklinde konuştu.
“ABD’nin gümrük tarifelerinden daha az etkileniriz”
Öte yandan Türkiye’nin olumlu ayrışabileceği noktaları da aktaran Dükkancık, şunları söyledi: “Tüm dünyaya gümrük tarifeleri gelecek. Amerika en önemli ihracat pazarımız değil. Dolayısıyla Çin veya Avrupa’nın gelişmiş ülkeleri kadar çok etkilenmeyeceğiz. Siyaset tarafı ise Biden ile yeterince güçlü ilişkiler kuramamıştı. Dolayısıyla ikili ilişkileri geliştirme şansımız var. Üçüncüsü de jeopolitik gerginlikler konusu. Trump’ın seçildikten sonra söylediği şey savaşları bitireceğim açıklaması oldu. İsrail-İran-Filistin gerginliği var. Önemli ekonomik partnerlerimiz olan Rusya-Ukrayna gerilimi var. Bunlar biterse görece diğer ülkelerden daha olumlu etkilenme şansımız var.”
“Yatırımcı altında şu anda temkinli olmalı”
Tonguç Erbaş ise altına yatırım için temkinli olunması gerektiğini ifade etti. Tahvil faizleri, hisse senedi piyasası, altın ve doların ABD seçimi öncesinde bir nebze değer kazanmaya devam ettiğini belirten Erbaş, “Son dönemde Trump’ın seçilme ihtimali devam ederken de zirveleri gören bu 4 üründe de yükseliş ivmesi devam ediyordu. Trump’ın seçilmesi bu 4 ürünün üçünü yukarı doğru itmeye devam ediyor. Hem tahvil faizleri hem dolar hem de endeksler, yükselişini sürdürüyor. 4’ü bir arada hareket edemeyeceği için altında da güçlü dolar ve güçlü faiz etkisinin negatif yansımasını görüyoruz” dedi.
Ons altında 2.700 doların altına geri çekilme olduğunu belirten Erbaş, “2.700 doların altında, hatta yılsonuna kadar belki 2.600 dolarların altına gelecek bir ons altın olursa, 2.300-2.700 dolar arasında 12-14 aylık dönem yaşanabilir. Dolayısıyla fırsat olduğundan çok emin değilim. Biraz daha beklemek lazım. Altında çok iyi bir getiri oldu. Mesela son bir yılda en iyi oransal getiriyi yüzde 60’ın üzerinde gram altınla yüzde 100’ün üstünde Bitcoin sağlamış. Dolayısıyla bu süreçte hem kâr realizasyonu hem de aday profilinin altın üzerinde yaratabileceği baskı nedeniyle biraz bekleyip, bahsettiğim teknik seviyelerde ne olacağını görmemiz lazım. Yani şu an için fırsat diyemem. Yıl sonu için 2.700-2.800 dolar beklentimiz vardı. Bunu hemen seçim öncesinde yakaladık. Ama şu anda biraz bence yatırımcılar temkinli olmalı. Yani fırsat olup olmadığını ancak tekrar 2.700 doların üzerine çıktığında değerlendirmeli” açıklamasını yaptı.
“Gümüş de bir süre baskılanmaya devam edebilir”
Gümüşün ise altından ekonomilerdeki büyüme döneminde ayrıştığının altını çizen Erbaş, “Kullanım alanı açısından gümüş altına göre daha fazla endüstri metali. Dolayısıyla Trump’ın başkanlığa seçilmesiyle faizler de Amerika’da yüksek alabilir. Petrol, altın ve gümüş dolar bazlı değerlendiriliyor. Ons altında 3.500 dolar senaryosunda gümüş için beklenti 45-50 dolardı. Ama 35 dolarlardan aşağı yukarı 30-31 dolara geri geldi. Dolayısıyla bence dünya büyümeden emin olmadıkça, gümüşün de ralli sezonu yaşayıp yaşamadığına bir bakmak lazım. Seçim sonucu sonrası gümüş de altın gibi bir süre baskılanmaya devam edebilir” diye konuştu.