ŞEBNEM TURHAN
Küresel piyasalarda tarife savaşlarıyla yaşanan dalgalı seyrin yanında 19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasıyla başlayan sarsıntının gölgesinde bu hafta Merkez Bankası perşembe günü nisan ayı Para Politikası Kurulu kararını açıklayacak. 20 Mart’ta sürpriz bir şekilde ara toplantı yaparak borç verme faizini yüzde 46’ya çıkardı. Bu haftaki toplantıda ise 19 Mart sarsıntısı öncesinde yoğunlaşan politika faiz indirimi beklentileri yerini yüzde 42,5 politika faizinin sabit bırakılmasına evrildi. Bazı ekonomistler ise bir sürpriz yaparak PPK’dan faiz artırımı olabileceği yorumları yapıyor.
Borç verme faizini ara toplantıda yükseltti
Merkez Bankası bu yıl 8 toplantı yapacak en son normal takvimdeki toplantı 6 Mart’ta gerçekleşti ve politika faiz oranı 250 baz puan indirilerek yüzde 45’ten yüzde 42,5’e çekildi. Mayısta PPK toplantısı yok, 19 Haziran’da ise yılın normal takvime göre dördüncü toplantısı yapılacak. ForInvest’in anketinde ekonomistlerin beklentisi politika faizinin yüzde 42,5 seviyesinde sabit bırakılması yönünde oluştu. ForInvest Haber anketine katılan 22 ekonomistin 18’i gösterge faizin sabit bırakılacağını öngördü. 3 ekonomist haftalık repo faizinin 350 baz puan, 1 ekonomist 250 baz puan artırılacağı tahmininde bulundu.
Ankette 2025 yılsonuna ilişkin medyan faiz tahmini yüzde 34,25 seviyesinde oluşurken, beklenti aralığı yüzde 40,00 ila yüzde 30,00 bandında oluştu. Bir önceki ankette beklenti yüzde 31,50 seviyesinde gerçekleşmişti. Ekonomistlerin 2025 sonuna ilişkin TÜFE beklentileri yüzde 30,00, 2026 sonu beklentileri ise yüzde 20,25 seviyesinde gerçekleşti. Merkez Bankası’nın nisan ayında borç alma ve borç verme faizini değiştirmesi beklenmiyor. 12 ekonomistten 3’ü borç alma, 4’ü borç verme faizinin yükseltileceğini öngördü. Bu ay faiz değişikliği beklemeyen ekonomistler faiz indirim için haziran ayına işaret etti. “2025 yılının kalanında bu ay ile birlikte kaç faiz indirimi kararı alınması bekliyorsunuz?” sorusunu yanıtlayan 10 ekonomistin 7’si “5” yanıtını verirken, 1’i “3”, 2’si ise “4” tahmininde bulundu. Geçen ayki ankette beklenti 6 indirim yönünde gerçekleşmişti. Ankette ekonomistler, 2025 yılının ikinci yarısında faiz indirimi adımlarında daralma beklentisini de ortaya koydu.
350 baz puan artırım tahmini paylaşıldı
Tacirler Yatırım ekonomistleri yayımladıkları beklentide marttaki ara toplantının ardından PPK’nın 17 Nisan tarihli toplantısında; faiz koridorunun alt bandının yüzde 44,5, politika faizinin yüzde 46 ve koridorun üst bandının yüzde 47,5 seviyesi çekilmesini ve fonlamanın yeniden politika faizine kaydırılması yer aldı. Şu anda faiz koridoru alt bandı yüzde 41, politika faizi yüzde 42,5, üst bant borç verme faizi ise yüzde 46 seviyesinde bulunuyor. Tacirler Yatırım ekonomistleri bu senaryoda efektifte faiz değişikliği yapılmamış, ancak “gerekli olması durumunda üst bant üzerinden 150 baz puanlık ek faiz artırımına gidebilirim” mesajı verilmiş olacağına işaret ederek TCMB hangi faiz kompozisyonunu kullanırsa kullansın, yüzde 46’da bulunan borç verme faizinde düşüş olmasını beklemediklerini vurguladı.
Yabancılardan da artırım bekleyenler var
SEB Research ekonomistleri ise nisan toplantısında politika faizini sabit tutmasını ve gizli sıkılaştırmaya bel bağlamaya devam etmesini beklediklerini bildirdi. SEB, yılsonu politika faizi tahminini yüzde 32’de, 2025 enflasyon tahminini ise yüzde 35’te tuttu. SEB Research Gelişmekte Olan Piyasalar Baş Stratejisti Erik Meyersson, “Bu durum, temel enflasyon baskılarının daha önemli olmaya devam edeceği ve dezenflasyonu kolaylaştırmak için gereken çıktı kaybının TCMB’nin politika tepki fonksiyonunda ima edilenden daha büyük olduğu görüşümüzle tutarlıdır. Merkez Bankası rezervlerindeki hızlı düşüş de bizim görüşümüze göre sürdürülemez ve yılsonunda TL’nin dolar karşısında 45 seviyesinde olmasıyla döviz kurunun konsensüsten daha zayıf olacağını düşünüyoruz” dedi.
Bazı uluslararası bankalar da Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısında sürpriz artırım bekliyor. Bloomberg’in haberine göre, Hande Küçük ve Arnav Gupta’nın aralarında bulunduğu Morgan Stanley analistleri, TCMB’nin “şahin bir sürpriz” ihtimalinin masada olduğunu belirtirken bu sürprizin politika faizinde yeni bir artış ya da faiz koridorunun üst bandında ilave bir sıkılaştırma hamlesi olabileceğini öngördü. Yine Goldman Sachs da yayımladığı raporda politika faizinde 350 baz puan artış beklentisini paylaştı.
■ Merkez Bankası döviz satışı 43 milyar dolara ulaştı
Bürümcekçi Araştırma ve Danışmanlık kurucusu Haluk Bürümcekçi’nin hesaplamalarına göre 19 Mart’tan bugüne Merkez Bankası döviz satışları 43 milyar dolara ulaştı. Bürümcekçi, tüm swaplar hariç net uluslararası rezervlerin 20 milyar doların altına indiğini belirtirken mart ayında bu rakamın 65 milyar dolar olduğunu vurguladı. Bürümcekçi, yurt içinden ciddi döviz talebi gelmesi durumunda rezervlerin yetersizliğinin tartışılabileceğini söyledi. HSBC Portföy’ün notunda ise Merkez Bankası’nın swaplar için düzeltilmiş net döviz rezervinin geçen hafta pazartesi ve Salı günü sırasıyla 3.1 ve 0.4 milyar dolar gerilediğini ve 14 milyar dolara düştüğü yer aldı.
■ Piyasanın enflasyon beklentileri yükseldi
Merkez Bankası’nın nisan ayı Piyasa Katılımcıları Anketi, 07 – 09 Nisan 2025 tarihleri arasında 71 katılımcı tarafından yanıtlandı. Anketin sonuçlarına göre, katılımcılar 2025 yılsonu enflasyonunun önceki ankette yüzde 28 olmasını beklerken, bu ayki ankette beklentilerini yüzde 30’a yükseltti. 2026 yılsonu enflasyon beklentisi ise yüzde 19,1 seviyesinden yüzde 20,3’e çıktı. Gelecek 12-aylık TÜFE enflasyonu beklentisi 1 puan artarak yüzde 25,6’ya gelirken, 24 ay sonrası için enflasyon beklentisi ise 0,6 puan yükselerek yüzde 17,7 olarak kaydedildi. Anket katılımcılarının, 1 haftalık repo faizinin önümüzdeki 12 ay içindeki seviyesine ilişkin ortalama beklentisi yüzde 27,6’dan yüzde 29,4’e revize edildi. Bu da yıl içinde toplam 1310 baz puanlık bir faiz indirimi beklendiğini gösteriyor. Yılsonu USD/TL beklentisi önceki anketteki 42,79’dan 43,6’ya yükseldi. 12 ay sonrası için USD/ TL beklentisi ise 45,85 olarak gerçekleşti.