Tarım sektörünün önde gelen finans kuruluşlarından Rabobank, küresel gıda talebinin mevcut durumu ve bunun emtia piyasaları üzerindeki etkisine ilişkin görüşlerini açıkladı. Bankanın analizi, yüksek enflasyon ve faiz oranlarının etkisiyle gıda talebinde bir yumuşamaya işaret ediyor. Bankanın raporuna göre, fiyatların 2024’te rekor yüksek seviyelerinden geri çekilmesi bekleniyor. Banka, 2024 yılında zayıf ekonomik büyümenin tarımsal emtia talebindeki büyümeyi sınırlamasını bekliyor.
2024 normale dönüş yılı olabilir
Rabobank tarımsal emtialar başkanı Carlos Mera, “Son üç yılda küresel tarımsal emtia fiyatlarını dalgalı olarak tanımlamak yetersiz bir ifade. Üreticiler hâlâ savaş sonrası etkiler, olumsuz hava koşulları, yüksek tarımsal girdi enflasyonu ve zayıf tüketici talebiyle boğuşuyor, ancak 2024’ü normale dönüş olarak görüyoruz” diyor.
Kahve ve şeker fiyatlarında gevşeme
Rabobank, temel tarım ürünleri olan mısır, soya fasulyesi, şeker ve kahve fiyatlarının düşeceğini öngörüyor.
Banka, 2024/25 sezonu için kahve pazarında 6,8 milyon çuval fazla olacağını tahmin ediyor. Bu öngörü Brezilya, Kolombiya ve Tayland gibi önemli üretici ülkelerdeki tarımsal koşulların iyileşmesiyle destekleniyor. Ayrıca, bu olumlu koşullar nedeniyle şeker fiyatlarının da aynı zaman diliminde gevşemesi bekleniyor.
Buğday, hava koşulları ve ihracatla ilgili belirsizliğe bağlı olmaya devam edecek. Girdi maliyetlerindeki yavaşlamadan en çok yararlanacak alanlar ise fırıncılık, süt ürünleri ve hayvansal protein üreticileri olacak.
Soya ve mısır fiyatında gerileme bekleniyor
Brezilyalı çiftçiler, La Nina havasının yerini El Nino’ya bırakmasıyla 2024›te rekor bir soya fasulyesi mahsulü görmeyi bekliyor. Soya ürünlerinin en büyük ihracatçısı olan Arjantin›in de üretimin artarak küresel stokları büyütmesi bekleniyor. Chicago vadeli işlemlerinde mısır fi yatları son 6 ayda yüzde 15 gerileyerek kile başına 4.60 dolara geriledi. Talebinin düşen fi yatlara bağlı olarak toparlanması beklenmekle birlikte güçlü ABD doları, ABD’de ihracatı ve stoku azaltmayı zorlaştıracak. Rapora göre, özellikle Brezilya’da depolama alanı eksikliği çiftçileri bir miktar mısırı maliyetle satmaya zorlayacak.
Buğday piyasası savaş ve üretime göre yolunu çizecek
Buğday konusunda Rabobank, küresel pazarda üst üste beşinci yıl açık verilmesini bekliyor. Hem Arjantin hem de Avustralya’nın performansının düşeceğini söyleyen bankaya göre Rusya›nın 2024 hasadı muhtemelen 87 milyon tonun üzerinde kalacak. Buğday fi yatları 2023’ün başından bu yana yaklaşık yüzde 20 düştü.