Dünyanın üçüncü büyük kalay üreticisi Myanmar'ın madencilik faaliyetlerini yasaklamasının ardından arz korkularıyla kalay Londra’da son 3 ayın en yüksek seviyesi olan ton başına 27 bin 800 doların üzerine çıktı. Fiyatlar son ayda yüzde 19’dan fazla arttı. Şanghay Vadeli İşlemler Borsası’nda en çok işlem gören Mayıs ayı kalay sözleşmesi da 31 bin doları aştı. Myanmar Wa Eyaleti Merkezi Ekonomik Planlama Komitesi, ülkenin kalan kaynaklarını korumak için tüm madencilik ve işleme faaliyetlerinin ağustos ayının başından itibaren "askıya alınacağını" duyurdu. Çin'in kalay izabe tesisleri, Myanmar cevherine olan bağımlılıklarını kesmeye çalışsalar da özellikle risk altındadır. Myanmar’dan yapılan ithalatın oranı 100 seviyesinden 2022’de yüzde 77’ye indi. Bu da bağımlılığın azalmakla birlikte sürdüğünü ortaya koyuyor. Dünyanın en büyük kalay ihracatçılarından Güneydoğu Asya ülkesi Endonezya da metal cevherlerini işleme sektörüne yatırımları desteklemek ‘yasak’ planları yapıyor.
Küresel üretim 310 bin ton
Dünyada kalay üretimi 2022'de 310 bin ton olarak gerçekleşti. Çin 95 bin ton üretimle en büyük kalay üreticisi konumunu korudu ve Endonezya 74 bin ton ile ikinci oldu. Diğer büyük üreticiler arasında Malezya, Peru, Tayland, Bolivya ve Myanmar bulunuyor.
Uluslararası Kalay Derneği'nin verilerine göre dünyada rafine kalay üretiminin yüzde 60’ını 10 şirket gerçekleştiriyor. Bu şirketler 2022 verilerine göre şöyle sıralanıyor:
- Yunnan Tin Company (77 bin 100 ton, Çin)
- Minsur (32 bin 700 ton, Peru)
- Yunnan Chengfeng (20 bin 600 ton, Çin)
- PT Timah (19 bin 800 ton, Endonezya)
- Malaysia Smelting (18 bin 800 ton, Malezya)
- Guangxi China Tin (10 bin 900 ton, Çin)
- Jiangxi New Nanshan (10 bin 800, Çin)
- Empresa Metalúrgica Vinto (10 bin 300, Bolivya)
- Thailand Smelting (9 bin 500 ton, Tayland)
- Aurubis Beerse (8 bin 200 ton, Belçika)
Türkiye’nin yıllık ihracatı 200 milyon doların üzerinde
Türkiye, COMTRADE veri tabanına göre 2022'de kalay ithalatını 2021’e göre önemli oranda artırdı. 2021’de 150 milyon dolar civarında olan Türkiye’nin kalay ithalatı geçtiğimiz yıl 203.6 milyon dolara yükseldi. Kalay, esas olarak lehim üretiminde ve korozyonu önlemek için diğer metalleri kaplamak için kullanılan gümüş renkli bir metal. Kalay özellikle fotovoltaik kurulumlarda, elektrikli araçlarda ve elektronikte, çevre ve sürdürülebilirlik alanında yaygın olarak kullanılmakta.