EVRİM KÜÇÜK
Dünya genelinde kahve fiyatları son 1 yıldır artış eğiliminde ve son haftalarda en büyük üreticilerin karşı karşıya kaldığı üretim sıkıntısı fiyatları 13 yılın zirvesine çıkardı. Arz tarafında yaşanan sıkıntıya karşın talebin gücünü koruması nedeniyle kahve fiyatlarında artışın sürebileceği uyarısı yapılıyor.
Fiyatı 2.6 dolar seviyesini aştı
Arabica kahvenin lider üreticisi Brezilya’daki kuraklık ve Robusta kahvenin en büyük ihracatçısı Vietnam’daki tayfunun etkileri küresel kahve fiyatlarında tırmandırıyor. Intercontinental Exchange’de (ICE) işlem gören Arabica kahve vadeli işlemleri şu anda pound başına 2.60’ın üzerinde seyrediyor. Son 1 aylık fiyat artışı yüzde 5’e yaklaşırken yılbaşından bu yana fiyatlarda yükseliş yüzde 41’i buldu. Robusta fiyatları da benzer bir yörüngeyi izleyerek yaklaşık yüzde 25 oranında yükselerek ton başına 2.000 doların (1.796 euro) üzerine çıktı.
Brezilya ve Vietnam’daki kötü hava koşulları etkili
Brezilya Arabica pazarına hakimken, Vietnam hazır kahvede kullanılan daha ucuz Robusta çekirdeğinin dünyadaki lider üreticisi. Brezilya’daki kurak hava koşullarının kötüleşmeye devam etmesiyle ülkenin üretiminde düşüş öngörülüyor.
Bu ayın başlarında, ülkenin orta kesimlerindeki kahve yetiştirme bölgeleri Tayfun Yagi tarafından tahrip edildi. İlk değerlendirmelere göre binlerce hektar kahve plantasyonunun etkilendiği, hem mevcut hasadın hem de gelecekteki üretim potansiyelinin önemli ölçüde azaldığı, zarar gören ağaçların iyileşmesinin yıllar alacağı belirtiliyor.
Yakın zamanda toparlanma beklenmiyor
İklim değişikliği, kahve bitkilerinin yetişebileceği arazilerin azalmasına ve aşırı hava olaylarının artmasına neden oluyor. Uluslararası tedarik zinciri yönetim şirketi Inverto’dan Katharina Erfort, yakın gelecekte normal fiyatlara dönüş olasılığı konusunda karamsar. Euronews Business’a konuşan Erfort, “İklim değişikliğinin devam eden etkileri istikrara hızlı bir şekilde geri dönmeyi zorlaştırıyor. Sektör, gelecekteki hasatları aksatmaya devam edebilecek aşırı hava koşullarına karşı savunmasız. Ayrıca, özellikle Asya gibi gelişmekte olan pazarlarda artan küresel talep, fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturmaya devam ederek toparlanma çabalarını daha da yavaşlatabilir” diyor.
Lojistik sıkıntılar da fiyatlara yansıyor
Rabobank Tarım Emtia Analisti Carlos Mera da, Bloomberg’e yaptığı açıklamada, limanlardaki yoğunluk ve küresel nakliye konteyneri sıkıntısı gibi lojistik zorlukların durumu daha da kötüleştirdiğini ve bunların dünya çapında kahve taşımacılığını engellediğini belirtiyor. Ortadoğu’daki jeopolitik gerilimler, konteyner tedarikinin istikrarı ve nakliye rotalarının tam kullanılabilirliği üzerinde olumsuz etkiler yaratmaya devam ediyor.