Borsa İstanbul’da yılın ikinci yarısında başlayan dalgalı seyir ve halka arzlara azalan ilgi yatırımcı sayısında keskin düşüşe yol açtı. Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre geçen yıl ekim sonunda 8.56 milyon olan hisse senedi yatırımcısı sayısı 28 Ekim itibariyle 7.04 milyona geriledi. Böylece son 1 yılda hisse senedi yatırımcısı 1.52 milyon birden azaldı.
Yerli ve yabancı yatırımcı hisse senedi piyasasından çıkışını sürdürüyor. Borsa İstanbul verilerine göre QNB hisseleri dahil borsada yabancı yatırımcı payı yüzde 37,36 ile mart sonundan bu yana en düşük seviyeye indi. Verilere göre yılbaşından bu yana borsadaki yabancı yatırımcı payındaki gerileme yüzde 1,71 oldu. Merkez Bankası verileri de yılbaşından bu yana yabancının hisse senedi piyasasındaki net satışı 2 milyar 459,4 milyon dolara ulaştı. Son bir yılda ise yabancının hissedeki net çıkışı 585.7 milyon dolar olarak hesaplandı. Yerli yatırımcı da MKK verilerine göre özellikle düşük bakiyeli yatırımcıda daha sert geriliyor.
Uzmanların verdiği bilgiye göre yerli ve yabancı yatırımcının borsadan çıkışının en önemli gerekçelerinden biri likidite eksikliği. Sabit getirili yatırım araçlarındaki risksiz kazanç ve beklenen yabancı yatırımcının bir türlü hisse senedi piyasalarına girmeyişi likidite eksikliği sonucunu doğuruyor. Önceki yıllarda her aldığından kazanan halka arzlarda tavan serileriyle mutlu olan yerli küçük yatırımcı da bu yıl halka arzlara çok ilgi göstermiyor.
Halka arz endeksi sadece yüzde 4 yükseldi
Borsa İstanbul endeksleri de yatırımcıyı reel olarak kayba sürüklemiş durumda. 28 Ekim itibariyle BİST100 endeksi bu yıl boyunca sadece yüzde 19,75 yukarıda kalırken, bankacılık endeksinde bu yükseliş yüzde 38,97, sanayi endeksinde yüzde 5,37, ulaştırma endeksinde yüzde 33,86, halka arz endeksinde ise yüzde 3,98 seviyesinde. Tüm bu endekslerde yükselişler tüketici enflasyonunun altında kalmayı sürdürerek hissede kalan yatırımcıyı reel olarak kayba uğrattı.
Para piyasası fonları ve mevduat arttı
Bunun yanı sıra sabit getirili yatırım enstrümanlarında yatırımcı sayısı ve bakiyesi yükselmeye devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 18 Ekim ile biten hafta itibariyle standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı yüzde 55,1 ile Mart 2018’den sonraki en yüksek seviyeye çıktı. Kur korumalı mevduatın payı da yüzde 7,87’ye indi. Ancak KKM’den çıkan mevduatın yönü ağırlıklı olarak döviz mevduatına yöneldi. 18 Ekim itibariyle yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 2 milyar dolara yakın yükseliş gösterdi. Para piyasası fonları da bu yıl neredeyse 1 trilyon liraya yakın artış gösterdi.