Elif KARACA
Goldman Sachs Türkiye ve Gelişen Piyasalar Hisse Senedi İşlemleri Yönetici Direktörü Ediz Karahasanoğlu, gelişen piyasalar içerisinde Türkiye’nin varant piyasası işlem hacmi ve derinlik olarak diğer ülkelere göre oldukça önde olduğunu söyledi. EKONOMİ gazetesine konuşan Karahasanoğlu Türkiye’deki yatırımcıların 10 yılı aşkın tecrübesi göz önüne alındığında Türkiye’nin yakın vadede bu alandaki liderliğine devam edeceğini düşündüklerini belirtti. Goldman Sachs Türkiye Orta & Doğu Avrupa Satış Bölümü Yönetici Direktörü Yılmaz Kocagöz de Türkiye’nin varant piyasaları konusunda hem yatırımcılara hem de ihraççılara gerçekten kolay, güvenilir ve pratik bir yatırım ortamı sunduğunu belirterek “Türkiye gelişmekte olan piyasalar içerisinde bizim için önemli bir konumda olmaya devam ediyor. Yatırımlarımızı sürdürmekte kararlıyız” şeklinde konuştu.
■ Türkiye’de kaç farklı dayanak varlık üzerinde toplam kaç varantınız bulunuyor?
KARAHASANOĞLU: Bugün Türkiye’de toplamda 41 dayanak varlık üzerinde 500’e yakın varantımız bulunuyor. Bu varantların büyük bir kısmı Türk hisse senetleri ve endeksleri üzerine. Aynı zamanda yabancı hisse senetleri, yabancı hisse endeksleri ve emtialar üzerine ihraç edilen varantlarımız da var.
■ Varantlar yatırımcılara ne sağlıyor?
KOCAGÖZ: Varantlar yatırımcılarımıza yatırım yapmak istedikleri ürünlerde kaldıraç imkanıyla beraber limitli bir sermaye ile likit bir piyasada yatırım yapma imkanı sağlıyor. Aynı zamanda Türkiye’den erişimi zor olan yabancı hisse senetleri ve emtia gibi ürünlere Borsa İstanbul üzerinden kolay bir yatırım yolu yaratıyor.
■ Yeni dayanak varlıklara bağlı yeni varantlar çıkarmayı planlıyor musunuz?
KOCAGÖZ: Ürün yelpazemizi yatırımcılara daha fazla değer sunabilecek şekilde genişletmeyi her zaman düşünüyoruz. Uluslararası dayanak varlıklara dayalı varantlar ise planlarımız dahilinde. USD/ EUR varantlarının yatırımcılar arasında popüler olduğunu gördük. Uluslararası hisse senetlerinde olduğu gibi, diğer G10 döviz çiftleri için de varantlar sunmayı düşünüyoruz. Bu, bu yıl hayata geçirmeyi umduğumuz bir plan.
■ Fiyatlama, varant piyasa yapıcılık sisteminin önemli bir parçasını oluşturmakta ve yüksek derecede dikkat ve inceleme gerektiriyor. Bu konuda Goldman Sachs’ın ilkeleri ve öncelikleri neler?
KARAHASANOĞLU: Goldman Sachs olarak temel önceliğimiz yatırımcılarımızın en iyi fiyata en hızlı şekilde ulaşmaları. Bu açıdan global tecrübemizi kullanarak yatırımcılara yatırım yapmaları için en uygun fiyatı sunmaya çalışmaktayız.
■ Türkiye’de varantlara ilginin artması için çalışmalar yürütüyor musunuz
KOCAGÖZ: Evet Türkiye’deki partnerimiz Ünlü Menkul Değerler ile birlikte Türkiye’de finansal okuryazarlığın artması için yoğun bir çalışma yürütüyoruz. www.goldmansachs.com.tr web sitemizde Goldman Sachs’ın çıkardığı son araştırma raporlarını ve eğitim makalelerini Türkçe’ye çevirerek Türkiye’deki yatırımcılara ulaştırıyoruz.
■ Küresel varant piyasaları, uzun süredir perakende türev yatırım ortamında en aktif piyasalar arasında. Bu bağlamda küresel ve bölgesel olarak hangi ülkeler lider konumda?
KARAHASANOĞLU: Küresel piyasalarda türev hacmi olarak Amerika açık ara lider. Perakende türev yatırımlara baktığımızda ise Avrupa’da, Almanya’nın lider olduğunu görüyoruz. Gelişen piyasalar içerisinde Türkiye varant piyasası işlem hacmi ve derinlik olarak diğer ülkelere göre oldukça önde. Türkiye’deki yatırımcıların 10 yılı aşkın bir varant tecrübesi olduğunu göz önüne alırsak, Türkiye’nin yakın vadede bu alandaki liderliğine devam edeceğini düşünüyoruz.
■ Dünyada varant piyasasının hacmi ne kadar, Türkiye’de ne kadar büyük? Varant piyasasının Türkiye ve dünyadaki gelişimini ve geleceğini nasıl görüyorsunuz?
KARAHASANOĞLU: Dünyadaki varant piyasalarının hacmi şu anda 500 milyar doların üzerinde. 2022’de sadece Almanya’da listelenen ürünler için pazar hacmi 293 milyar euro idi. 2022’de Türkiye’de toplam varant işlem hacminin 75 milyar TL olduğunu tahmin ediyoruz. Varant piyasası tüm dünyada bir ürün gamı olarak gelişmeye ve derinleşmeye devam ediyor. Bunun sebebinin bireysel yatırımcılar arasında finansal okuryazarlığın artması ve bireysel yatırımcıların hisse senedi avantajlarını dikkate alarak varantları tercih etmesi olduğunu düşünüyoruz. Bu eğilimin hızlanarak devam edeceğini öngörüyoruz.
■ Türkiye, özellikle son yıllarda finansal piyasalara ilişkin düzenlemelerin sık sık değiştiği bir ülke. Bu durum faaliyetlerinizi nasıl etkiliyor?
KOCAGÖZ: Açıkçası Türkiye varant piyasaları konusunda hem yatırımcılara hem de ihraççılara gerçekten kolay, güvenilir ve pratik bir yatırım ortamı sunuyor. O açıdan finansal piyasalara ilişkin düzenlemelerin varant piyasasına negatif bir etkisini görmedik. Uzun bir süredir olduğu gibi, Türkiye gelişmekte olan ülke piyasaları içerisinde bizim için önemli bir konumda olmaya devam ediyor. Yatırımlarımızı sürdürmekte kararlıyız.
■ Yabancı hisse senetlerine ilişkin varantlar Türkiye’de sadece Goldman Sachs tarafından ihraç edilmektedir. Bu varantlar Türkiye’deki yatırımcılara ne gibi bir değer sunuyor, bu varantlara ilgi ne kadar oldu ve listeyi daha da genişletmeyi düşünüyor musunuz?
KOCAGÖZ: Varant yatırımcıları uzun süredir yabancı hisse senetlerine ilgi duyuyorlar. Yakın zamana kadar bunlara sınırlı sayıda uluslararası hisse senedi endekslerine bağlı varantlar aracılığıyla erişebiliyorlardı. Yatırımcılara, risklerini çeşitlendirmek için daha fazla imkan bulabilmeleri ve dünyadaki en yaygın işlem gören isimlerden bazılarına doğrudan yatırım yapmaktan daha fazla getiri fırsatına erişebilmeleri için genişletilmiş bir uluslararası hisse senedi ürün gamı sunmak istedik. Tüm isimler yatırımcılardan iyi ilgi gördü ve bu ilgi, yatırımcıların bu hisse senetlerini varantlarla alıp satma konusunda daha rahat hale gelmesiyle artıyor. Bazı durumlarda Tesla, Volkswagen veya Apple gibi isimlerin günlük işlem hacminin bazı yerel hisse senetlerinde işlem gören hacimleri geçtiğini gördük. İhracını gerçekleştirdiğimiz yurt dışı dayanak varlıklar, yerel ortağımız Ünlü Menkul aracılığıyla topladığımız geri bildirimlerin yanı sıra Avrupa’daki varant piyasalarında yaygın olarak işlem gören isimlere dayanıyordu. Yatırımcı daha rahat hale geldikçe, diğer isimler için daha fazla talep görmeyi bekliyoruz.
