İMAM GÜNEŞ
İş dünyası, geleneksel sahur programında buluştu. Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Başkanı Talha Özger, Başkan Vekili Oğuzhan Durmuş ve Kurucu Başkan Burak Önder’in ev sahipliğinde gerçekleşen programda “Küresel Ölçekte Rekabetçiliği Nasıl Sağlarız?” başlığıyla panel düzenlendi.
Küresel pazarlarda güçlü olmanın yolunun fiyattan ziyade kalite, teknoloji ve marka değerinden geçtiğini belirten Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı ve önceki dönem Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Devletin verdiği sübvansiyonlarla, ucuz enerjiyle, işçilikteki ucuz maliyetlerle bir şeyler üretip bunu satıyorsak ve para kazanıyorsak biz kendimize sanayici demeyelim. Biz aslında devletimizin sağladığı imkânlarla üretim yapan kişiler oluyoruz. Devletimizin topladığı vergilerle sübvanse edilip aslında Hans’ın cebine para koyan, oraya ucuz mal satıp aslında Avrupalıyı, Amerikalıyı, Orta Doğuluyu besleyen bir konuma geçiyoruz. Özel sektörün de daha fazla inisiyatif alması, yatırımlarını geleceğin ihtiyaçlarına göre şekillendirmesi gerekiyor. Doğru sanayicilik, doğru üreticilik yapmak istiyorsak markalaşmamız dünyanın peşine düştüğü ürünleri, aradığı ürünleri üretiyor olmamız lazım. Sanayicilikten bahsedeceksek bizim yapmamız gereken iki başlık markalaşmak ve verimliliktir” dedi.
İki tasarı Meclis gündeminde
Gündemlerinde özellikle yenilenebilir enerji yatırımlarını hızlandıracak bir çalışmanın olduğundan bahseden ve bunu ‘süper izin’ olarak tanımlayan Varank, süreçleri çok kısaltacak bir konu üzerinde çalışma olduğunu, önümüzdeki dönemde bu hususu meclisten geçirmek istediklerini dile getirdi. AB’nin yakın zamanda tekel konumundaki teknoloji firmalarının rekabet şartlarını bozmasını engellemek üzere tasarlanmış bir kanun tasarısına geçtiğini hatırlatan Varank, “Bizim de Rekabet Kurumumuz şu anda buna benzer bir tasarıyı çalıştı. Dijital mecralardaki reklamlar, buradaki uygulamalarla ilgili çok ciddi düzenlemeler getirecek. Bu düzenleme firmalarımızın rekabetçiliğini oldukça artıracak. İnşallah önümüzdeki dönemde bu kanunu da geçirmek istiyoruz” diye konuştu.
“Sadece kurla rekabet yapılamaz”
Küresel rekabetçiliğin, yenilikçilik, verimlilik ve sürdürülebilir büyüme yetkinlikleriyle doğrudan ilişkili olduğunu belirten EVSİD Başkanı Talha Özger, “Rekabetçilikte en önemli geliştirici özel sektör olsa da kamunun da destek vermesi gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
Rekabetçiliğin sağlanması gerektiğini ancak bunun sadece kur veya faiz gibi tekil enstrümanlarla yapılamayacağını ifade eden EVSİD Kurucu Başkanı Burak Önder, “Özel sektör içerisindeki tüm paydaşlar ve kamu tarafı bu konulara hep birlikte biraz daha eğilmeliyiz ve iş dünyasının dikkatini biraz daha çekmeliyiz” diye konuştu.
EVSİD Başkan Vekili Oğuzhan Durmuş da, “Rekabetin bir tane altın kuralı var, o da verimlilik. Verimliliği diğerlerine göre çok masraf ve zaman gerektirmeyen ve biraz daha işin başlangıcı noktası olarak düşünebiliriz” ifadelerini kullandı. Züccaciye sektörünün 2023’te 5,5 milyar dolar dış ticaret fazla verdiğini kaydeden İSTİB Başkanı Ali Kopuz da, 2024’te ise bu rakamın 3,5 milyar dolara düştüğünü belirtti.
■ BAŞKANLAR REKABETÇİLİK İÇİN ÖNERİLERİNİ PAYLAŞTI
TİM BAŞKANI MUSTAFA GÜLTEPE: SANAYİ BU KADAR UNUTULMAMALI
“2022-2025 arasında işçilik maliyetleri yüzde 420, kur 167, enfl asyon 280 arttı. Rekabetçilik denklemi bozuldu. Son üç yılda hazır giyim ve konfeksiyon ihracatında 3,5 milyar dolar kaybettik. Var olan bir sektör, uygulanan ekonomi politikalarıyla 3,5 milyar dolar aşağıya çekildi. Enfl asyonla hep beraber mücadele ediyoruz. Ama bana göre çok sert. Sanayi bu kadar unutulmamalı. Türkiye sanayileşmeden büyüyemez!”
İSO BAŞKANI ERDAL BAHÇIVAN: EYT’YE ‘EVET’ DİYEN HERKESTEN ALACAĞIMIZ VAR!”
“Son dört yılda rekabetçiliği kaybetmemizin temel sebebi enfl asyon. Enfl asyonun bağıra bağıra geldiği dönemlerde yeterince sesimizi çıkarmadık, bugün bunun ağır bedelini ödüyoruz. EYT yasasına ‘evet’ diyen herkesten alacağımız var! Hepimiz seyirci kaldık. İş barışı bozulduysa bunda EYT’nin de payı var. Artık ucuz hatalar yüzünden pahalı bedeller ödememeliyiz!”
İTO BAŞKANI ŞEKİB AVDAGİÇ: SCHENGEN’İN BİZE YAŞATTIĞINI, BİZ AFRİKA’YA YAŞATIYORUZ
“Türkiye’deki OEM’lere çalışan tedarik sanayi yeni projeler için iş alamıyor. Ayrıca Avrupa’daki rakiplerimiz Türkiye’deki OEM’lerin yeni projelerinde bizden iş almaya başladılar. Ayrıca, Schengen’in bize yaşattığı sıkıntıyı biz bazı Afrika ülkelerine, Pakistan’a, Bangladeş’e yaşatıyoruz. Doğurganlık oranı da 1,44’e düştü, bu yüzden istemesek de yabancı işçi istihdamı üzerine düşünmemiz gerekiyor. Kısa ve orta vadeli politikalar geliştirmeliyiz.”
İTHİB BAŞKANI AHMET ÖKSÜZ: KAPASİTELERİ MISIR’A TAŞIRSAK YERİNİ DOLDURAMAYIZ
“Bu yıl ilk aydaki ihracatımızda değer bazında geçen seneyle aynıyız, tonajda yüzde 5 artış var. Yani ihracat yapıyoruz ama para kazanamıyoruz! Büyük markalara mal satmaktan çok, kendi içimizden büyük markalar çıkarmaya odaklanmalıyız. İşçilik ucuz diye Mısır gibi ülkelere yatırım yapmak doğru değil, çünkü buradaki kapasiteleri taşırsak yerini dolduramayız. Ortalama işçilik ücretleri 1300-1400 dolar seviyesinde. Geçen sene 1000 dolarlardaydı. Türkiye artık 500-600 dolarlık bir ülke olmayacak.”
İDDMİB BAŞKANI ÇETİN TECDELİOĞLU: EK VERGİLER 1 MİLYONU AŞKIN ÇALIŞANI İŞSİZ BIRAKABİLİR
“5 bin firma ve 1 milyondan fazla çalışanı olan bir sektörüz. En büyük sorunumuz hammadde. Paslanmaz çelik ithalatında firmalarımız yüzde 12 vergi ödüyor, üstelik Türkiye’de bu hammadde üretilmiyor. Eğer bir vergi daha gelirse 5 bin firma ifl as tehlikesi yaşayacak, 1 milyondan fazla işçi işsiz kalabilir. Kur politikası ve yüksek faiz bizi geriye götürüyor. Maliyetleri düşürücü önlemler alınmalı.”
İHBİR BAŞKANI KAZIM TAYCI: FİYAT VE REKABET CAZİBEMİZİ YİTİRİYORUZ
“Tarım sektörleri olarak 200 ülkeye ihracat yapıyoruz. Ürün kalitemiz, çeşitliliğimiz ve hızlı teslimat avantajlarımız var. Fakat şu anda fiyat ve rekabet cazibemizi her geçen gün biraz daha yitiriyoruz. Bu manada bizler kendi cephemizde olabildiğince önlemler almış olsak da, bir takım temel unsurların otoriteyle birlikte alınması ve yürünmesi gerekiyor.”