EVRİM KÜÇÜK
Endüstriyel kullanımdaki artışa rağmen platin fiyatları yukarı doğru hareket etmekte zorlanıyor. Vadeli işlemlerde fiyatlar, yılbaşına göre eksiye döndü. Bunda en büyük faktör risk iştahındaki artış ve yatırımcının ilgisinin kripto ve hisse senedi piyasalarına dönmesi. Platin fiyatları, güçlü dolar, artan risk iştahı ve Trump yönetiminin uygulayacağı olası tarifelerin talebi bastıracağı beklentisiyle ons başına 960 dolarla 1 ayın en düşük seviyesinde. Fiyatlar son 1 ayda yüzde 4’ten fazla düştü ve yılbaşına göre kayıp 2.60’ı buldu. Yatırımcıların odağı, ABD’nin gevşek para politikasına geçişin hisse senedi ve kriptoya kayınca platin gibi güvenli liman metallerine olan talep azaldı. Doların güçlenip, en büyük platin üreticisi Güney Afrika’nın para birimi Rand üzerinde yarattığı baskı da fiyatları dizginliyor.
Endüstriyel talepte yüzde 3 artış bekleniyor
Fiyat düşüşleri, endüstriyel talebin arttığı ortamda yaşanıyor. Küresel endüstriyel talebin bu yıl yüzde 3 artışla 2.4 milyon onsa yükseleceği tahmin ediliyor. Neredeyse tüm alt sektörlerde platin gereksinimlerinin artması bekleniyor. Kimyasal katalizörler sektöründen gelen talebin güçlü bir büyüme göstermesi ve endüstriyel talebin en büyük kısmını oluşturması bekleniyor. Çin cam imalat sektöründe rodyumdan platine geçişin de talebi tarihi yüksek seviyelerde tutması bekleniyor. Sanayi tüketiminin toplam talepteki payı 2019’daki yüzde 29’dan bu yıl yüzde 34’e çıktı. Endüstriyel talebe karşın fiyat yukarı yönlü hareket görmüyor; bu da madencilik arındaki açığı kapatmak için stokların mevcut olduğu anlamına geliyor.
■ Mücevherat ve otokatalizör talebi düşüyor
Platin talebinin kompozisyonu son beş yılda önemli ölçüde değişti. Hereaus tarafından yapılan analize göre, küresel endüstriyel talebin bu yıl yüzde 3 artışla 2.4 milyon onsa yükseleceği tahmin ediliyor. Avrupa’ta talebin azalmasına bağlı olarak küresel platin otokatalizör talebinin 2024 yılında yıllık bazda yüzde 1 düşmesi bekleniyor. Mücevherat talebi 2019’a göre yüzde 39 düşerken, Çin’de bu yıl talebin yüzde 56 daralarak 500 bin onsun altına indiği tahmin ediliyor. 2024 yılında Çin’in platin mücevher talebinin toplam pazarın sadece yüzde 6’sını oluşturacağı belirtiliyor.