EVRİM KÜÇÜK
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) küresel kömür talebi 2024 yılında 8.77 milyar tona ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktığını öngörüyor. 2024’teki büyüme oranı önceki yıllara kıyasla yavaşlamaya işaret etse de tüketim zirvede.
Kömür talebindeki büyümenin ana itici gücü enerji sektörü. Kömür kaynaklı elektrik üretiminin 2024’te 10 bin 700 TWh’lik tarihi bir rekora ulaştığı tahmin ediliyor.
Çin’deki kömür talebinin 2024’te yıllık bazda yüzde 1 artarak 4.9 milyar tonluk bir başka rekoru, Hindistan’da ise yıllık bazda yüzde 5’ten fazla artarak 1.3 milyar tonu bulduğu hesaplanıyor. AB ve ABD’de kömür talebi düşmeye devam ediyor, ancak düşüş yavaşladı. 2025-2028 döneminde küresel kömür talebinin muhtemelen istikrara kavuşacağı ve 2027 yılına kadar 8.87 milyar tona ulaşacağı öngörülüyor. 2025 ve sonrasında kok kömürü pazarını şekillendirecek beş tema öne çıkıyor. Fastmarkets tarafından yapılan analize göre piyasadaki eğilimler şöyle:
1- Çin’in etkisi sürüyor: Çin’in küresel metalurjik kömür fiyatlandırmasındaki kritik rolü, ekonomik politikaları, çelik üretim seviyeleri ve spot piyasadaki katılımı odak noktası olmaya devam edecek. Piyasa katılımcıları makroekonomik politikalardan, Dalian Borsası hareketleri ve diğer önemli göstergeler gibi daha küçük ayrıntılara kadar her şeyi yakından izleyecekler.
2- Hindistan’ın artan talebi: Hindistan’ın altyapısı ve endüstriyel genişlemesi, çelik sektöründeki büyümeyle bir araya geldiğinde, Hindistan’da sürdürülebilir met kömür talebini sağlayacak ve ülkenin küresel met kömür pazarındaki kilit büyüme motoru olarak rolü daha da yoğunlaşacak; ithalatın 2025 ve sonrasında her yıl artması bekleniyor.
3- Jeopolitik gerginlikler: ABD-Çin ticaret ilişkileri potansiyel bir bozucu olmaya devam ediyor ve ticaret politikalarında, özellikle yeni tarifelerin uygulanmasında herhangi bir değişiklik, özellikle ABD’den yapılan kömür ihracatını doğrudan etkileyebilir.
4- Rusya-Ukrayna savaşı: Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesi ve ardından gelen savaş, küresel enerji piyasaları üzerinde derin bir etki yaratmaya devam ediyor. Barış görüşmelerinin olasılığı ve özellikle Rus üreticilere, özellikle Avrupa’da faaliyet gösterenlere uygulanan uluslararası yaptırımlarda bir değişikliğe yol açıp açmayacağı konusunda devam eden tartışmalar var. Yaptırımlarda bir değişiklik olasılığı, Rus kömür ticaret akışlarının yeniden dengelenmesine yol açabilir ve bu da küresel met kömür piyasası için önemli sonuçlar doğurabilir.
5- Avrupa pazar koşulları: Kısa vadede Avrupa talebinin nispeten istikrarlı kalması beklenirken, devam eden ekonomik zorluklar endüstriyel faaliyetleri etkileyebilir ve AB çelik üretimindeki herhangi bir değişim veya Rusya- Ukrayna savaşıyla ilgili politika değişiklikleri kömür talebi için kritik öneme sahip olacaktır.
