EVRİM KÜÇÜK
Çinli startup DeepSeek’in yarattığı daha az maliyetli yapay zeka modeli teknoloji hisselerini dalgalandırdı. Rakiplerine kıyasla çok daha ucuza geliştirilen Deep- Seek’in hızlı ilerleyişi, teknoloji alanında yeni bir rekabetin önünü açtı. Aynı zamanda, yapay zeka uygulamalarının gerektirdiği metal tüketimi konusunda da yeni tartışmaları tetikledi.
Yüksek verimli çalışıyor
Çinli yapay zeka modeli, benzerlerinin sistemlerini eğitmek için kullandıkları çiplerinden çok daha azı ile işliyor. Dünyanın önde gelen şirketlerinin sohbet robotları 16 binden fazla çip kullanırken, DeepSeek sadece 2 bin çipe ihtiyaç duyuyor. Ancak yapay zeka verimliliğinin artmasının, onu çalıştırmak için kullanılan veri merkezlerindeki bakır ve diğer metallerin talebini azaltıp azaltmadığı tartışma konusu.
Çinli şirketler DeepSeek entagrasyonunu hızlandırıyor
Piyasa katılımcılarına göre, Deep- Seek, altyapısında ve ürünlerinde kullanılan metallere yönelik uzun vadeli talebi artıracak. Çin›in üç büyük telekomünikasyon şirketi China Mobile, China Unicom ve China Telecom, DeepSeek’in açık kaynaklı modellerini entegre etti ve DeepSeek-R1 modelinin performansını ortaya çıkarmaya yardımcı olmak için özel bilgi işlem gücü çözümleri ve destekleyici ortamlar sağladı. Alibaba, Baidu ve Tencent gibi diğer büyük Çinli teknoloji firmaları da DeepSeek modellerinin bulut platformlarına entegre edildiğini duyurdu. Bunun, bu şirketlerin akıllı uygulama geliştirmelerini hızlandırması muhtemel.
Çin’in en büyük elektrikli araç (EV) üreticisi BYD, DeepSeek yazılımını 21 elektrikli araç modeline entegre etmeyi planladığını duyurdu.
Bakır talebinde büyük bir sıçrama yaratabilir
Emtia analiz ve işlem platformu Argus tarafından yapılan değerlendirmede, bu gelişmenin bakır, alüminyum, tungsten, molibden, galyum, germanyum, batarya metalleri ve nadir toprak elementleri olmak üzere metallere yönelik uzun vadeli talebi artırmasının muhtemel olduğu ifade edildi.
Yapay zeka operasyonları çok sayıda sunucu ve veri merkezine dayanıyor ve bakır, güç dağıtımında, topraklamada ve veri merkezlerinin birbirine bağlanmasında yaygın olarak kullanılıyor.
Endüstri uzmanlarının tahminlerine göre, veri merkezlerinden gelen küresel bakır talebinin 2026 yılına kadar 1 milyon tonu aşması bekleniyor. Yapay zeka endüstrisinin hızlı gelişimi, şebeke sistemlerindeki bakır talebini de artırıyor. Madencilik devi BHP’nin araştırmasına göre, veri merkezlerinde kullanılan bakırın 2050 yılına kadar altı katına çıkacağını tahmin ediliyor. Bugün yılda yaklaşık yarım milyon ton bakırdan, 2050 yılına kadar yılda yaklaşık 3 milyon tona ulaşılacağını söyleyen BHP’ye göre bu artış, kabaca bugün dünyanın en büyük dört bakır madeninin yıllık toplam üretimine eşittir.
“Verimlilik artışı hesaba katıldı mı?” tartışması
Ancak yeni DeepSeek sonrası için sektörde metal kullanımına dair hesaplamalar yapılmadı ve bu bakır talebi konusunda tartışma yaratabilir. Fastmarkets tarafından yapılan analize göre, DeepSeek’in yapay zeka platformunun daha az işlem gücüne ihtiyaç duyması metal talebinde beklenen artış etkisini yapmayabilir.
Analizde ayrıca, yapay zeka daha verimli ve erişilebilir hale geldikçe, kullanımının hızla artacağı ve bunun metal kullanımına yukarı yönlü yansıyabileceği ifade edildi.
Yapay zekada yoğun kullanılan metaller
- Alüminyum, veri merkezlerinin bazı soğutma ve yapısal bileşenlerinde kullanılıyor.
- Yapay zeka büyümesi ve veri merkezi talebi ayrıca galyum nitrür ve galyum arsenit gibi bileşik yarı iletken malzemelerin kullanımını da büyütebilir.
- Molibden ve tungsten, bazı üst düzey yapay zeka donanım ekipmanlarında kullanılan yüksek sıcaklık bileşenleri ve elektrot malzemeleri üretmek için kullanılıyor. Söz konusu metallerin kullanımın da artış beklentisi var.
- Nadir toprak metaller de yapay zeka manyetik ve optik malzemelerinde önemli uygulamalara sahip.