EVRİM KÜÇÜK
ABD Başkanı Donald Trump’ın ithal çelik ve alüminyuma yönelik gümrük vergilerini yükseltmesi dünya genelinde çelik ve metal üreticilerini alarma geçirdi. Bunun yanında başta Avrupa olmak üzere birçok ülkenin misilleme yapması ve bunun küresel ticaret savaşının çapını büyütmesinden endişe ediliyor.
Tüm istisna ve kotalar iptal
Trump ABD’ye ithal edilen tüm çelik ve alüminyum ürünlerinden “istisna ya da muafiyet olmadan” yüzde 25 gümrük vergisi alınacağını duyurdu. Çelik ve alüminyum için tüm ülke bazlı istisnalar ile kotalar iptal edildi. Düzenleme 4 Mart’ta yürürlüğe girecek.
Trump, ilk başkanlık döneminde çelik için yüzde 25, alüminyum için ise yüzde 10 gümrük tarifesi uygulamış, ancak bazı müttefik ülkelere muafiyet tanımıştı. Ancak bu kez karar, yalnızca ABD’nin rakip olarak gördüğü ülkelere değil; Kanada, Brezilya ve Güney Kore gibi müttefikleri de kapsayacak şekilde genişletildi.
ABD’nin çelik ithalatı yıllık 29 milyon ton civarında. Yabancı çelik, toplam tüketimin daha küçük bir kısmını temsil etmesine rağmen, havacılık, otomotiv üretimi ve enerji sektörleri ithal edilen özel kalitelere güveniyor.
ABD’ye yapılan çelik ithalatının yaklaşık yüzde 23’ü Kanada’dan gelirken, bunu yüzde 16 ile Brezilya, yüzde 12 ile Meksika ve yüzde 10 ile Güney Kore takip etti. Trump, bu çabanın, iç üretimi artırmaya ve ABD’ye daha fazla iş getirmeye yardımcı olacağı yönündeki görüşünü dile getirdi ve metal tarifelerindeki oranın “daha da yükselebileceği” konusunda uyardı.
Çin ve diğer ülkelerden tepkiler gecikmedi
Tarifeler, Çin’den gelen düşük maliyetli çelik ithalatını da hedef alıyor. Çin geçen yıl ABD’ye doğrudan 890 bin ton çelik ihracatı yaptı ancak bu toplam ihracatın yalnızca yüzde 0.8’ine denk geldi. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Guo Jiakun, “Bu politikalar bizi bir yere götürmez ve ticaret savaşlarının kazananı olmaz” diyerek, Washington’u kınadı.
Avrupa, sert karşılık verecek
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD’nin kararına sert karşılık vereceklerini bildirdi. Von der Leyen, “AB’ye yönelik haksız tarifeler cevapsız kalmayacak. Zert ve orantılı karşı önlemler alınacak” ifadesini kullandı. Avrupa’nın ABD’nin çelik ithalatı içinde payı yüzde 15 civarında.
ABD’ye vergi koyan ülkelere de misilleme vergisi yolda
Yeni tarifeler, Trump’ın ilk haftalarında hız kazanan agresif ticaret politikalarının bir parçası olurken, önümüzdeki günlerde Trump ayrıca, ABD’den ithal ürünlere gümrük vergisi uygulayan tüm ülkelere misilleme olarak gümrük vergisi kararları alacağını ve iki gün içinde bunları açıklayacağını söyledi. Trump, taşıt, yarı iletkenler ve ilaçlara yönelik gümrük vergilerini de değerlendirdiğini ifade etti.
2.940 $ TEST EDİLDİ, 3.000 $ HEDEFTE
Misilleme korkusu altına rekor kırdırdı
Altın, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni gümrük vergisi tehditlerinin güvenli liman talebini artırmasıyla yükselişini sürdürüp 2.900 dolar seviyesini aştı. Ons altın dün bir süreliğine 2.940 dolarlık yeni bir zirveye ulaştıktan sonra 2.900 dolar sınırına doğru geri çekildi. Başkan Donald Trump’in çelik ve alüminyum vergilerinin andından yeni tarifelerin sinyalini vermesi altına talep yaratıyor. Jeopolitik riskler de Hamas’ın Gazze’deki iddia edilen İsrail ateşkesi ihlallerini gerekçe göstererek İsrail rehinelerinin serbest bırakılmasını askıya alması da fiyatları destekliyor.
Ons fiyatı bu yıl 286 dolar yükseldi
Salı günkü yükseliş altının 2025’te sekizinci kez yeni bir rekor kırmasını işaret ediyor. Bununla birlikte külçe altın, 2024’te zaten yüzde 27’lik bir kazanç kaydettikten sonra, bu yıl yüzde 11 yükseldi. Ons altın yılbaşından bu yana 286 dolar prim yaptı.
Marex analisti Edward Meir, bir notta, “Artışın arkasında gümrük vergisi savaşı var” derken, bağımsız analist Ross Norman, “Altın çok açık bir şekilde 3.000 dolar seviyesini hedefliyor” dedi.
Analistler, ticaret savaşının tırmanmasının güvenli liman varlıklara olan talebi artırması beklendiğinden, altının artık 3.000 dolar sınırına ulaşmak için yeterli ivmeyi kazandığına inanıyor.
Alüminyum primleri yükselmeye başladı
ABD, iç talebi karşılamak için alüminyum ithalatına büyük ölçüde bağımlı ve bu tedariklerin çoğu Kanada, Birleşik Arap Emirlikleri ve Çin’den geliyor. Morgan Stanley’e göre, alüminyumun net ithalatı 2023’te yüzde 80›in üzerine çıktı. Dolayısıyla tarifelerden en çok etkilenecek ürünlerden. Tarifeler, ABD’de alüminyum fiyatlarının artmasına neden olacak ve bu yıl ABD Ortabatı primi için önemli bir yukarı yönlü risk teşkil edecek. Tarife riskinin en iyi göstergesi olan ABD Ortabatı primi, Trump’ın ABD başkanlık seçimlerini kazanmasından bu yana zaten yüzde 30’dan fazla arttı.
