EVRİM KÜÇÜK
Küresel pirinç pazarında artan üretim yurtdışı piyasalarda fiyatları yılbaşına göre yüzde 20 aşağı çekti. 2025 yılında küresel fiyatların baskı altında kalmaya devam etmesi bekleniyor. Dünyanın en büyük üreticilerinden Hindistan’da artan üretim ve stokun ihracatı teşvik edeceği beklentisi fiyatları gevşetiyor. Tayland ve Vietnam’da arz artışının yaratacağı ihracat rekabeti fiyatların yeni yılda daha da düşmesine neden olabilir.
Fiyatlar bu yıl yüzde 20 geriledi
Chicago’da pirinç vadeli işlemleri, artan tedarik beklentisiyle Aralık 2021’den bu yana kapanış bazında en düşük seviyesi olan 14 cwt dolara geriledi. Fiyatlarda son 1 haftada yüzde 5 ve aylık bazda yüzde 7 gerileme yaşandı. Hindistan’ın pirinç rezervleri Aralık ayında rekor seviye olan 44.1 milyon tona ulaşarak hükümetin 7.6 milyon tonluk hedefini çok aştı ve bu da ihracatı artırma ve küresel fiyatları rahatlatma potansiyeline sahip.
Hindistan’ın ihracatında artış fiyatları baskılayacak
S&P Global tarafından yapılan analize göre, Hindistan’ın beyaz pirinç üzerindeki ihracat yasağını kaldırma ve parboiled pirinç üzerindeki ihracat vergisini kaldırma kararı, bereketli hasatla birleşince, küresel pirinç piyasasını sel gibi basması ve ilk çeyrekte diğer üretici ülkelerdeki fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturması bekleniyor.
Tayland ve Vietnam’da fiyat düşüşü bekleniyor
Tayland’da da benzer şekilde pirinç görünümü fiyatlarda düşüşe işaret ediyor. Taylandlı bir satıcı, “Yeni beyaz pirinç mahsulünün gelmesi ve talebin azalması nedeniyle Tayland pirinç ihracat fiyatlarının Mart ve Nisan aylarında düşmesini bekliyoruz” dedi. Vietnam pirinç pazarında da, Nisan ayındaki kış/ilkbahar hasadından önemli miktarda ürün geliyor. Tüccarlar, beyaz pirinç fiyatlarının Şubat 2025'te başlayan artan arz ve Hindistan ve Tayland'dan gelen rekabet nedeniyle düşebileceğini söylüyor.
Filipinler ve Endonezya’nın ithalatı azalıyor
Talep cephesine bakıldığında, El Nino nedeniyle Endonezya ve Filipinler’de pirinç ithalatında düşüş öngörülüyor, ancak hükümet desteği yerel üretimi artırabilir. Analistler, Endonezya’nın pirinç ithalatının bir önceki yıla göre yüzde 44.5 oranında düşeceğini tahmin ediyor. Benzer şekilde, analistler Filipinler’in ithalatının bir önceki yıla göre yüzde 4.7 oranında düşmesinin beklendiğini tahmin ediyor. 2022-23 döneminden bu yana El Nino olayı önemli ithalat seviyelerine ve yüksek stok-kullanım oranına yol açtı. Hükümet desteğinin yerel üretimi artırması ve ithalat bağımlılığını azaltması bekleniyor. Batı Afrika’da, Hindistan’ın bol hasadından kaynaklanan aşırı arzın fi yatları düşük tutacağı belirtiliyor.
Türkiye dahil birçok ülkede üretim artacak
ABD Tarım Bakanlığı (USDA) aynı şekilde 2025 yılı raporunda Türkiye dahil birçok ülkede üretim artışı beklediğini bildirdi. 2024/25 küresel pirinç üretiminin, yaklaşık 534 milyon tonluk rekor seviyeye gelmesini bekleyen USDA’ya göre Arjantin, Brezilya, Çin, Pakistan, Rusya, Tayland, Türkiye ve ABD'de üretimin artması bekleniyor.