EKONOMİ Gazetesi, her yıl olduğu gibi bu yıl da, kadın liderlere yazı işleri masasını açtı. 23 Şubat'ta EKONOMİ Gazetesi'nin merkez binasında buluşan liderler, kadınların iş gücüne katılması ile Türkiye'nin yüzde 20 daha fazla zenginleşeceğinin altını çizdiler.
Yazı işleri masasında gündeme gelen mesajlar
- İş hayatında kadın erkek eşitliği artık sadece bir adalet meselesi değil, ekonomik fayda yaratmanın olmazsa olmazı. Sürdürülebilir katma değer yaratmanın yolu, fırsat eşitliğinden geçiyor.
- Teknoloji ile birlikte iş dünyasında büyük bir dönüşümden bahsediyoruz. Kartlar yeniden dağıtılıyorken, yeni rolleri eşite yakın dağıtmak lazım.
- Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in geçen günlerde ifade ettiği gibi; Türkiye’de kadınların iş gücüne katılımı yüzde 35’lerde, ancak OECD ortalamaları yüzde 65’lerde. Eğer Türkiye’de kadınların iş gücüne katılımı OECD ortalamalarına yetişirse GSYH yüzde 20 oranında büyür.
- Türkiye’de kadın çalışsa da, ücretsiz bakım emeği yükü yine kadınların üzerinde. Kadın, 305 dakika ev bakım hizmetine zaman harcıyor. Erkek ise 68 dakika. Kadınların harcadığı zaman 4,5 kat daha fazla.
- Engelleri dışarıda sansak da, aslında kadınları kendi içindeki korkular frenliyor. Kadınlar toplumun verdiği annelik duygu sorumluluğunu yükleniyor, suçlanma korkusu taşıyor.
- Kadınlar için iş yaşam dengesini sistem olarak kurgulamıyoruz. Kadınların eğitimden ekonomiye her alanda kendini göstermesi için fırsat eşitliği seferberliği ilan edilmeli.
- Toplumsal cinsiyet eşitliğinin dünyada 2100 yılında sağlanacağı söyleniyor. Ancak giderek yaşlanan toplum kadını daha çok eve çekecek.
- Kadınların potansiyelini gerektiği gibi kullanamayan toplumlar, ekonomiler daha da geride kalacak. Ekonominin büyümesi için üretimden tüketime her alana eşitlikçi bakış açısının entegre edilmesi gerekiyor.
Fırsat eşitliği seferberliği ilan edilmeli
EMİNE ERDEM SEKTÖREL DERNEKLER FEDERASYONU (SEDEFED) BAŞKANI:
Kadın dostu, rol model şirketlerin çoğalması gerekiyor. Türkiye’de kadın çalışıyor, ama evine döndüğünde ücretsiz bakım emeği yükü yine kadınların üzerinde. Kadın, 305 dakika ev bakım hizmetine zaman harcıyor. Erkek ise 68 dakika. Kadınların harcadığı zaman 4,5 kat daha fazla. Oysa kadının farklı ihtiyaçları var. Şimdi teknoloji, yeşil ekonomi konuşuluyor ama kadının becerilerini artıracak vakti kalmıyor. Kadınlar için iş yaşam dengesini sistem olarak kurgulamıyoruz. Bu yıl Aile Yılı ilan edildi. Mutlaka kadınların ekonomiye dahil edileceği alt mekanizmalar da çalışılıyor. Aslında Aile değil, Kadın Yılı olmasını tercih ederim. Fırsat eşitliği seferberliği ilan edilmeli. Kadınların potansiyelini gerektiği gibi kullanamayan toplumlar daha da geride kalacak. Örneğin kamuda yerel yönetimler kadın üreticilerden alım yapmalı. Kadınların tedarikçi zincirine dahil olması çok önemli.
Sadece adalet savaşı değil, aynı zamanda ekonomik fayda konusu
NEŞECAN ÇEKİCİ, GAYRİMENKUL YATIRIMCILARI DERNEĞİ (GYODER) BAŞKANI:
İş yapış modelleri değişiyor. Yetenek yönetimi üzerinden eşit fırsat tanımayan yönetimler de sarsılıyor. İş hayatında kadın erkek eşitliğinde adaletten bahsetmek yerine her şeye ekonomik fayda olarak bakmanın olmazsa olmaz olduğunu düşünüyorum dünya için… İnovatif, sürdürülebilir, ekonomik katma değer için kadın gerekiyor. Bu artık adalet savaşını geçti. Seferberlik kelimesine inanıyorum. Seferberlik gerekiyor. Toplumda bir hamle yaratamazsak bir yere varamayacağız. Her lafın arasında ekonomide kadına ihtiyaç olduğu vurgusu yapılıyor. Teknoloji ile birlikte dönüşümden bahsediyoruz. Zaten 15-20 yıl içinde erkek meslekleri yok olmaya başlayacak. Kartlar yeniden dağıtılıyorken, yeni rolleri eşite yakın dağıtmak lazım.
Türkiye’de çalışan kadın görmezlikten de geliniyor
LALE MARO MAROTEKNOLOJİ GENEL MÜDÜRÜ:
Türkiye’de çalışan kadın görmezlikten geliniyor. Eğitim seviyesi daha düşük mavi yakalılarda, erkekler kadın gücünü görmekte zorlanıyor. Aynı durum üst düzey yönetim için de geçerli. Yönetim kurullarına çıktığınızda ‘kadın aklı ermez, bu kararı veremez’ diye düşünülüyor. Bu iki kesimin ortasında pek sorun yok. Teknoloji tarafında ise olumsuz bir tablo gözlemliyorum. Hem üniversitelerde hem de çalışma hayatında kadın sayısının azaldığını gözlemliyorum. Ayrıca yapay zeka basit işlerin yerini alacak. Bu da daha çok kadınların yaptığı işler. Bir de teknolojiyi daha çok erkekler geliştiriyor. Fakat, kadın beyninin yazılım alanına daha uygun olduğunu düşünüyorum. Aynı anda pek çok problemi birlikte çözebilecek bir bakış açımız var. Ekonomiye katkı için kadının kıymeti anlaşılmaya başlandı.
Kariyerinde başarılı olan Türk kadınları uluslararası ortamda ön planda
SEDEF ATAMAN BSH YKB VEKİLİ VE GELİŞEN PAZARLAR CFO’SU:
Kariyerim başlarında Avrupa’ydım. Oralarda da toplantı odalarında kadın olarak tektim. Klişelere takılı kalmayıp, erkek işi yapamam demeden iş hayatında var olmak gerekiyor. Kadın müdürlerin yapacağı en güzel şey de kadınlara alan açmak. Benim bir kez ekibimde 3 kadın aynı anda hamile kaldı. Ben hemen o rolleri doldurabilirdim ancak parça parça dağıtarak idare ettim. Erkek müdürler o kadınların yerine başkasını koyuyor, ‘döndüğünde bakarız’ diyor. Kariyerinde başarılı olan Türk kadınları uluslararası ortamda ön planda. Belli kariyere ulaşınca kadınlar evlendim, çocuk yapayım diye kariyerlerinden vazgeçebiliyor. Vazgeçmesinler, bizler de kadınlar olarak destekleyelim. Kadın dayanışmasının daha da geliştiğini düşünüyorum.
Kadınlar çalışma hayatına ara verdiğinde geri dönmesi zorlaşıyor
EDA ULUCA ÖZCAN PLUXEE CEO’SU:
Engelleri dışarıda sansak da, aslında kadınları kendi içindeki korkular frenliyor. Kadınlar toplumun verdiği annelik duygu sorumluluğunu yükleniyor, suçlanma korkusu taşıyor. Kadınlar arka planda birçok işi organize ediyor aslında. Bulaşıcı bir şekilde kadınları etkileyerek özgüveni yaymamız gerekiyor. Son 5-10 yılda kadın dayanışması arttı. Birçok dernekte birbirimizi destekliyoruz. Kadınlar birbirini aşağı çekmiyor. Önemli olan konu ise kadınların kariyerlerine ara vermemesi. Türk kültüründe çocuk yapan kadına destek şansı var. Çalışırken o desteği bulabiliriz. Ara verdiğiniz anda o arayı kapatmak zorlaşıyor. Konfor alanı, farklı enerji girmiş oluyor. Ne evde ne iş hayatında yeni dengeyi kuramıyor.
Eşit fırsatlar sunulduğunda kadınlar kendini gösterebiliyor
ZEYNEP GÜNEY ALTINTAŞ PHILIP MORRIS TÜRKİYE KURUMSAL İLİŞKİLER DİREKTÖRÜ - GENEL MÜDÜR YRD:
Bakan Mehmet Şimşek geçen günlerde söyledi; Türkiye’de kadınların işgücüne katılımı yüzde 35’lerde ancak OECD ortalamaları yüzde 65’lerde. Eğer Türkiye’de kadınların iş gücüne katılımı OECD ortalamalarına yetişirse GSYH yüzde 20 oranında büyür. Buradaki fırsatı yakalamak önemli. Eşit fırsatlar sunulduğunda kadınlar kendini gösterebiliyor. Bizim ekibimiz 150 bin bakkal ziyaret ediyor. Kadın bakkalların işi bıraktıklarını gördük ve ihtiyaçlarını öğrenmek için bir çalışma yaptık. Beklemediğimiz bir şekilde ‘güvenlik riski var. Sokaklarda yürümeye koruyoruz’ dediler. Hemen güvenlik butonları çalışması yaptık. Herkes çok güzel projeler yapıyor ama seferberlik olarak bir araya gelip fırsat eşitliği için çalışılabilir.
Ayşe Teyze hem kripto yatırımı hem de Bitcoin günü yapıyor
SENA DERELİ BINANCE TR BÜYÜME MÜDÜRÜ:
Bu sektöre girmeden önce çok çekimser yaklaşıyordum teknoloji konusuna. Eşim bu konuya yatkındı. Şimdi içine girdikçe ve anladıkça ondan daha karlı işlemler yapabiliyorum. Şirket olarak farklı profilden insanlarla bir arada duruyoruz. Kripto farkındalığı çok yüksek kadınlar var. Ayşe teyzeler... Onların kripto varlık dünyasındaki aktivitelerini görseniz şaşırırsınız, neredeyse Bitcoin günü yapmaya başlamışlar artık. Bu gelişmeleri gördükçe farkındalığım artıyor. Önümüzdeki en büyük engel bazen kendimiz oluyoruz. Bir şeyleri yapmaktan geri bırakıyoruz kendimizi. Oysa kadınlar, aktif bir şekilde öğrenmeye aç, teknolojilere aç. Yeni dünyayı takip edebileceğimiz bir noktaya geldiğimizde kadınların önünde bir şeyin durabileceğini sanmıyorum.