İREM CEYLİN DEMİRCAN / İZMİR
İhracatçılar 2026 yılı Nisan ayında Türkiye ihracatına 4 yıl süreyle yön verecek kadroları seçmek için sandık başına gidecek. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile bağlı birlikleri kuruluş ve görevleri hakkında yönetmelik 5 Kasım 2022’de değiştirilmiş ve genel kurullarda oy kullanabilmek için 5 bin dolar ihracat yapma kriteri 20 bin dolara; yönetim kurullarına seçilmek için tarım sektörlerinde son iki takvim yılında toplam 250 bin dolar ihracat yapma şartı 1 milyon dolara, sanayi sektörlerinde aynı rakam 1 milyon dolardan 5 milyon dolara çıkarılmıştı. Seçimler yaklaştıkça bu rakamlara bazı ihracatçılardan itirazlar yükselirken, bu değişikliği destekleyen ihracatçılar da var.
Eskinazi: Tarım ve sanayi dışında üçüncü bir gruplandırma yapılsın
2022’de yönetmelikte belirlenen rakamların yönetim kurullarında ihracatın gerçek gündeminin daha güçlü temsilini sağlayacağını dile getiren Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, deri, tekstil, halı, mobilya, kâğıt gibi sanayi ile tarım arasında sıkışmış sektörler için üçüncü bir sınıflandırmanın sorunu çözeceği görüşünü savundu.
İhracatçı birlikleri yönetimlerindeki isimlerin Türk iş dünyasının dünyadaki en güçlü temsilcileri olduğunun altını çizen Eskinazi, “En büyük ihraç pazarımız Avrupa Birliği, Sınırda Karbon Düzenlemesi Mekanizması’nı 2026 başında hayata geçiriyor. Dünyanın hızla değişen gündemini takip edebilen, buna göre pozisyon alabilen donanımı yüksek, eli değil gövdesi taşın altında, ihracatta kalıcı olan ihracatçıların yönetim kurullarında yer alması doğru olacaktır. Öte yandan deri, tekstil, halı, mobilya, kâğıt gibi sektörlerde 5 milyon dolar olan rakam 2-3 milyon dolar aralığında belirlenebilir. Genel kurullara katılım için şart olan 20 bin dolar limiti tarım için aynı kalabilir ama sanayi sektörleri için az. Bu rakam sanayi sektörleri için 50 bin dolara çıkarılmalı” dedi.
Sertbaş: Rakamlar düşmezse bazı birlikler lağvedilecek
5 milyon dolar sınırının yüksek olduğunu dile getiren Ege Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Burak Sertbaş, rakamın 2,5 - 3 milyon dolara düşürülmesinin daha makul olacağını ifade etti. Rakamın aşağı çekilmezse bazı birliklerin yönetim toparlamakta zorluk çekebileceğine değinen Sertbaş, “Hatta bazı birliklerin lağvedilmesi söz konusu olabilir. TİM’in bakanlık nezdinde bir çalışma yaptığını biliyorum. Bu yüzden rekabet ortamı da azalıyor. Bizim birliğimiz için bu çok söz konusu değil ama en fazla iki liste çıkartabiliriz” dedi.
Uçak: Bu uygulama ihracatın önünü açar
Tarım sektörlerinde 250 bin dolar olan baremin 1 milyona çıkmasının doğru ve mantıklı olduğunu dile getiren Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, “Bu sayede yönetimde ihracatla daha çok uğraşan arkadaşlarımızı görmek ihracatımızın önünü açar” şeklinde konuştu.
Zandar: Sadece büyüklerin domine ettiği bir sistem doğru değil
Yönetmelik ilk çıktığında rakamı mantıklı bulmayarak TİM üzerinden bakanlığa bu rakamın 2.5 milyona düşürülmesi talebinde bulunduklarını ama dönüş alamadıklarını ifade eden Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçılar Birliği Başkanı Erkan Zandar, “Bu sene bizim ihracat rakamlarımız yüzde 20-30 düştü. Bütün sanayi sektörlerini aynı seviyeye çekmek çok yanlış. 5 milyon dolar, demir-çelik sektörü için çok yüksek olmayabilir ama deri sektörü için çok yüksek. Bu rakamın seneden 1 milyon 250 bine, 2 senede 2.5 milyona çekilmesi mantıklı olur. Böylece daha küçük çaplı ihracatçılar da yönetimde yer alma fırsatı bulur. Sadece büyüklerin domine ettiği bir sistemi faydalı bulmuyorum. Kaldı ki birliğimizde ikinci bir liste bile çıkamayabilir. Hatta talip olmayan insanları bile zorla yönetime almak zorunda kalabiliriz” dedi.
Alimoğlu: Küçük işletmeleri biz temsil ediyoruz
Bu kararı doğru bulan ve konunun tekrar gündeme gelmesinin seçimlerin karışmasına sebep olabileceğini ifade eden Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı İbrahim Alimoğlu, “Hükümetimizin aldığı her karara saygımız sonsuz. Gerçekten ihracat yapan insanların yönetimde bulunması mantıklı. Küçük çapta ihracat yapan ve yönetimde yer alma fırsatı bulamayan arkadaşlarımızı biz temsil ediyoruz zaten” diye konuştu.