Eray ŞEN
Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi’nde (AOSB) atık ısı ve enerjinin geri kazanımına yönelik projeler geliştiren ve makine aksamları üreten Barış Teknolojik Tesisat Sistemleri, enerji maliyetlerindeki yüksek artışlar nedeniyle, ‘talep patlaması’ ile karşı karşıya kaldı. Enerji maliyetlerini düşürmek isteyen firmaların yoğun talebini değerlendiren şirket ortağı Metin Karabacak, “İşini bilen, analiz yapan sanayiciler, bir an önce çözüm üretmek istiyor” dedi.
Sektördeki gelişmeleri değerlendiren Karabacak, “Mesela metal üretiminde yüzde 8’lerde olan enerji girdileri, doğalgaz ya da elektrik olarak yüzde 28’lere taşındı. Bu durum sanayicileri güç durumda bıraktı. Sanayiciler atık ısı ve enerji kaçaklarıyla ilgili çalışmalara çok önem vermeye başladı” ifadesini kullandı. Karabacak, ısı ve enerji kayıplarının, önceki yıllarda ‘katlanılabilir’ seviyede olduğunu belirterek, “Özellikle 2022’de hem elektrik hem doğalgaza gelen zamlar nedeniyle, ayrıca globaldeki rekabete bağlı olarak, artık bunları yeniden kontrol etme gerekliliği ortaya çıktı” diye konuştu. Bu dönemde endüstriyel tesislerden yoğun olarak proje talepleri aldıklarını açıklayan Karabacak, şöyle devam etti.
“En yüksek talep, tekstil, çimento ve cam fabrikalarından”
“Türkiye genelinde birçok firma enerjide verimlilik artırıcı proje çalışmaları yapıyor. Biz de verimlilik artırıcı projeler hazırladığımız ve buna yönelik cihazların üretimini yaptığımız için her endüstriyel tesisten bize talep geliyor. Tekstil sektörü bunların başında. Ayrıca çimento fabrikalarında baca gazından buhar ya da sıcak su üretmek mümkün. Çünkü önemli miktarda atık ısı var, hem doğayı kirletiyor, hem de küresel ısınmayı artırıyor ve biz bunu önleyebiliyoruz. Çimento fabrikalarında baca gazından elektrik üretimi de mümkün ve fabrikada kullanılabiliyor, büyük tasarruf sağlanıyor. Bir diğer çalışma alanımız cam fabrikaları. Trakya Cam’ın hem Mersin, hem de Yenişehir Bursa fabrikalarında bir İtalyan firması ile birlikte proje uyguladık ve baca gazından elektrik üretimini gerçekleştirdik.”
“Her işletmede yüzde 10-40 arasında kayıp buluyoruz”
1998 yılından bu yana atık ısı ve enerjinin geri kazanımı konusunda proje ürettiklerini anlatan Karabacak, “Ben her şeyi mükemmel yapıyorum diyen herhangi bir tesiste, mühendislerimizi gönderdiğimiz, incelemelerimizi yaptığımız zaman, tasarruf edilecek yüzde 10 – 40 arasında enerji kaybı buluyoruz. Bu çok önemli bir rakam. Dolayısıyla girdilerin bu kadar arttığı bir dönemde, işini bilen, analiz yapan sanayiciler, bu konuya bir an önce çözüm üretmek istiyor” dedi.
“Yeşil Mutabakat’a da hazırlamış oluyoruz”
Yaptıkları işin Yeşil Mutabakat açısından da önem taşıdığını vurgulayan Karabacak, “Yakında gümrükte karbon vergileri gelecek. İşletmeler enerji ile ilgili, akabinde su ya da atıkların değerlendirilmesi ile ilgili çalışmalar yapıp, karbon salınımı konusunda önlemler almalı. Burada bize önemli görevler düşüyor; çünkü üretimde doğru cihazın, pompanın, fanın, armatürün, kazanın seçilmesi ya da mevcut bir atık ısı, enerji varsa, bunlara müdahale edilmesi gibi çalışmalarla Yeşil Mutabakat’a katkılar koyuyoruz” dedi.