Handan Sema CEYLAN
İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) her yıl geleneksel olarak açıkladığı “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” listesi 2022 çalışması sonuçları belli oldu. Şubat ayında Kahramanmaraş merkezli yaşanan ve 11 ili derinden etkileyen depremin izleri bu araştırmada görünmüyor. Ancak deprem kentlerinin önceki performansları önümüzdeki yıl için önemli bir veri olarak kaydedilmiş oldu. Araştırmaya göre devler liginde deprem bölgesinden Adana, Osmaniye, Hatay, Gaziantep, Kahramanmaraş ve Malatya var. Elazığ, Şanlıurfa, Adıyaman ve Diyarbakır’ın ise zaten 2022’de hiçbir firması listede bulunmuyor. Hatta depremin etkileri henüz rakamlara yansımadıysa da Gaziantep ve Kahramanmaraş için geçen senenin kötü geçtiği tablodan görülüyor. Gaziantep’in 33 olan firma sayısı 5 eksikle 28’e geriledi. Kahramanmaraş’ın da 2021 verilerine göre devler arasında olan 14 firması varken, bu rakam 2022 verilerine göre 4 eksikle 10’a düştü. Elazığ da tek firma ile temsil edilirken, onu da listeden kaybetti. Firmaların pandemi ve navlundan kaynaklanan sebeplerle listeden ayrıldığı belirtiliyor.
Öte yandan yine deprem kentlerinden Adana ve Hatay ise firma sayılarını artırdı. Adana, 12 firma ile temsil edilirken, devler ligindeki firma sayısını 2022’ye göre 14’e çıkardı. Hatay ise 10 firmasının yanına bir firma daha ekledi. Listenin bir başka not edilmesi gereken gelişmesi ise İstanbul’un durumuydu. 2007’den bu yana gazetemizin yaptığı haritalar incelendiğinde İstanbul’un aradan geçen bu dönemdeki kan kaybı 74 firma ile yüzde 31 oldu. Listenin verileri için sanayinin İstanbul’dan taşınması yetmiyor. Firmaların da merkezlerini İstanbul dışına yerleştikleri, kentlerin ticaret ve sanayi odalarına taşımaları gerekiyor. Zira liste firmaların hangi odaya kayıtlı olduğuna göre düzenleniyor. Bu nedenle, İSO 500’de daha çok firmayı kentte barındırsa da esas olan rakamlar odaların kayıtlarına göre tutuluyor.
Devler liginde Türkiye’nin 31 kenti hiç yer almazken, 17 kenti de sadece bir firma ile listede temsil edildi.
BAŞKANLAR: ZOR BİR SÜREÇTE OLMAMIZA RAĞMEN SANAYİCİ ÜRETMEYE DEVAM EDECEK
ZEKİ KIVANÇ/ADANA SO BAŞKANI: FİRMA SAYIMIZ HER YIL ARTIYOR
2020’de 10, 2021’de 12 firma ile temsil edilen Adanamız bu yıl 14 sanayi firması ile İSO 500 sıralamasına girdi. İki yılda toplam 4 yeni sanayi kuruluşumuzun sıralamada yer alması bizim için sevindirici ama Adana sanayisi için yeterli değil. Adana önümüzdeki dönemde yapımı devam eden ve yeni yatırım alanları ile birlikte bu sayıyı çok daha yukarı çıkartacak potansiyeli barındırıyor.
NAZMİ YARIŞ/BALIKESİR SO BAŞKANI: 28 FİRMA BİZLERİ ONURLANDIRDI
Balıkesir Sanayi Odası’na kayıtlı 28 firma listede yer alması bizleri onurlandırdı. Listeye giren her bir üyemizi tebrik ediyor, ülkeye olan katkılarının, üretimlerinin artarak devamını diliyorum.
SELİM KASAPOĞLU/DENİZLİ SO BAŞKANI: DENİZLİ YERİNİ KORUDU
Geçen yılki gibi 12 firma ile listede yer aldık. Bu yıl listeden çıkan bir gıda firmamızın yerine, yine gıda sektöründen yeni bir firmamız katıldı. Denizli, böylelikle üç büyük ilimiz haricinde Anadolu’daki iller arasında 7. sıradaki yerini korudu. Önümüzdeki yıllarda listedeki firma sayımızın artacağına olan inancım sonsuz. Ekonomi olarak sanayimizin zor bir süreçten geçtiğinin farkındayım ancak bizim sanayicimiz, üretimden ve ülkesine katkı sağlamaktan vazgeçmeyecektir.
ADNAN ÜNVERDİ/GAZİANTEP SO BAŞKANI: OVP BAŞARIMIZI ARTIRACAK
Bu yıl da listede varlığımızı kanıtladık. Gaziantep’in ikinci 500 listesinde de yer alacağından kuşkumuz yok. Ekonomide zor bir süreçten geçiyoruz ancak OVP kararlarının uygulanmasıyla birlikte başarımızın daha da artacağını düşünüyor, listede yer alan firmalarımızı kutluyorum.
MEHMET BÜYÜKSİMİTCİ/KAYSERİ SO BAŞKANI: SANAYİCİNİN PERFORMANSI YÜKSEK
İSO ilk 500 sıralamasında geçen yıl 18 firmamız yer almıştı, bu sene dünyada yaşanan tüm zorluklara rağmen 17 firmamız bu listeye girmeyi başardı. Sanayicilerimizin gösterdiği üstün performans, ülke ekonomisinin büyümesini ve kalkınmasını ciddi anlamda destekliyor. Bu vesile ile Türkiye’nin sanayileşmesine katkı sunan ve sıralamaya girerek göğsümüzü kabartan tüm firmalarımızı tebrik ediyorum.
AYHAN ZEYTİNOĞLU/KOCAELİ SO BAŞKANI: 500 BÜYÜK’TE 83 FİRMAMIZ YER ALDI
İSO’nun açıkladığı listede, firma merkezlerinin başka illerde olmasından dolayı Kocaelili firma sayısı 40 olarak görünüyor. Merkezleri başka illerde olup, üretimleri ilimizde olan firmaları dikkate aldığımızda 2022 yılında 83 işletmemizin Türkiye’nin en büyük 500 firması içerisinde yer aldığını memnuniyetle görüyoruz. 83 firmamızın 32’si yabancı sermayeli firmalardan oluşuyor. Listeye girme başarısını gösteren tüm firmalarımızı tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum.
HAKAN SEFA ÇAKIR/MERSİN TSO BAŞKANI: MERSİN’DEN 18 FİRMAMIZ LİSTEDE
Sekizi MTSO’ya kayıtlı Mersin’de faaliyet gösteren toplam 18 firma listede yer aldı. Odamıza kayıtlı olanlarının üretimden satışları 41 milyar lira. Mersin firmalarımızın bu listelerde artarak yer alması ve ekonomik sorunlara rağmen geçmiş yıllara göre sıralamalarını yukarılara taşımasını çok önemsiyoruz. Bundan sonraki hedefi miz tüm sektörlerde kümelenme mantığıyla çalışmak ve sektörlerin verimliliğini artırmak olacaktır.
A. AKGÜN ALTUĞ/SAKARYA TSO BAŞKANI: 36 FİRMAMIZ LİSTEYE GİRDİ
Bu liste sadece üretimi değil, ülkemizin gelişimindeki çalışkan başrolleri de temsil ediyor. Salgın, afet, enfl asyon derken ülkemiz ekonomisi üretim gücüyle ayakta durdu. Sakaryamız da bu gücün farkında olarak üretimi odağına almış şekilde ilerledi. Yeni yatırımları hızla hayata geçirip çok daha fazla firmayla şehrimizi temsil edeceğiz.
SALİH ZEKİ MURZİOĞLU/SAMSUN TSO BAŞKANI: ZORLUKLARA RAĞMEN ÜRETİM SÜRÜYOR
Yaşanan tüm ekonomik zorluklara rağmen Samsunlu sanayiciler üretime, istihdama ve ihracata devam ederek başarı öyküleri yazıyor. Önümüzdeki dönemde bu sayının daha da artacağına inanıyorum. Çünkü Samsun’da bu potansiyel var. Bundan önce olduğu gibi bundan sonra da listedeki firmalarımızın sayısının artması için elimizden gelen tüm gücümüzle katkı sunmaya devam edeceğiz.
RAHMİ KULA/BALIKESİR TO BAŞKANI: FİRMALARIMIZ ÖZVERİYLE ÇALIŞTI
Listede Balıkesir’den 7 firma yer aldı. Firmalarımızın üretime ara vermeksizin büyük bir özveriyle yapmış olduğu çalışmalarını kutluyor, önümüzdeki yıllarda bu sayının Balıkesirimiz için artmasını temenni ediyorum. Şehrimizin ve ülkemizin gelişmesine ve kalkınmasına katkı sunan tüm firmalarımızı kutluyor, başarılarının devamını diliyoruz.
ADEM YILMAZ/BANDIRMA TO BAŞKANI: LİSTEDEKİ SAYIMIZI ARTIRACAĞIZ
Odamıza kayıtlı 4 firmamız İSO 500 arasında yer aldı. Firmalarımızı özverili çalışmaları sonucu elde etmiş oldukları başarıdan dolayı tebrik ediyorum. Gelecek yıllarda bu sayının artarak devam etmesini diliyorum.
TUNCAY YILDIRIM/GAZİANTEP TO BAŞKANI: BÖLGEMİZ DEPREMDEN ETKİLENDİ
2022’de listede 28 firma yer aldı ancak bir önceki yıl 33 firmamız listeye girmişti. Bu düşüşün sebeplerinden birinin bölgemizde yaşanan deprem felaketinin ekonomiye olumsuz etkileri olduğunu da unutmamak gerek. Biliyorsunuz bölgede mücbir sebep hali ilan edilerek firmalarımızın vergisel yükümlülükleri ertelendi. Dolayısıyla firmalarımız mali verilerini İSO 500 araştırması ile paylaşabilme olanağı da bulamadı. İnanıyorum ki bu yıl araştırmaya katılma olanağı bulamayan firmalarımız oldu.
ÖMER GÜLSOY/KAYSERİ TO BAŞKANI: HEP BİRLİKTE ÇALIŞACAĞIZ
İstikrarlı büyümelerini büyük bir azim ve kararlılıkla sürdürerek, İSO 500’e adını yazdıran tüm şirketleri ve çalışanlarını yürekten kutluyorum. Elbette bu listede olmayı hak eden daha çok şirketimiz var. Önümüzdeki dönemlerde bu sayıyı daha da artırmak ülke ekonomisine katkı sağlamak, Türkiye’de daha fazla Kayseri, dünyada daha fazla Türkiye için hep birlikte çabalayacağız.
MEHMET ÖZYURT/NİZİP TO BAŞKANI: EKONOMİYE KATKI SUNMAYA DEVAM
Nizip’ten iki firma İSO 500 listesinde yer alarak bizlere büyük bir gurur yaşattı. Nizip; çalışan, üreten, istihdam eden, ihracat yapan ve katma değer yaratan bir ilçeyiz. Ülke ekonomisine katkı sunmaya devam edeceğiz.
MEHMET ÇETİN/BALIKESİR TB BAŞKANI: FİRMALARIMIZ BİZLERİ GURURLANDIRDI
Borsamıza kayıtlı üyelerimizi tebrik ediyorum. Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşları arasında yer alan ve ülkemiz için değer üreten tüm firmalarımız bizleri her zaman gururlandırdı. Türkiye’nin 500 büyük sanayi kuruluşu sıralamasında yer alan ve ülkemiz ekonomisine katkı koyan tüm firmalarımızı tebrik ediyorum.
CAN ATA TAN/BANDIRMA TB BAŞKANI: ÜYELERİMİZ ÖN SAFLARDA YER ALDI
2022 yılına ait İSO 500 sonuçları, sanayimizin zorlu bir yılı güçlü bir performansla tamamladığının bir kanıtı niteliğindedir. Üyelerimiz, her zaman olduğu gibi 2022’de de ülkemizin büyüme ve kalkınmasında en ön safl arda yer aldı.
MEHMET AKINCI/GAZİANTEP TB BAŞKANI: BUNDAN SONRA DAHA OLUMLU GEÇECEK
Pandemi ve depremi arka arkaya yaşadığımız göz önüne alınırsa listedeki yerimizi yadırgayamayız. Gaziantep sanayisi depremden çok etkilenmesine rağmen, işinin başında üretimini sürdürüyor. Depremlerin ardından Gaziantep’te iş kaybı yaşadık ancak yine de başarı listesinde varlığımızı bir kere daha ispatladık. Bundan sonraki sürecin daha olumlu geçeceğini öngörüyorum.
ABDULLAH ÖZDEMİR/MERSİN TB BAŞKANI: TARIM VE GIDACILAR AĞIRLIKLI
ISO ilk 500 sanayi kuruluşu içerisinde yer alan ilimize bağlı 11 firmayı kutluyorum. Listede yer alan 11 firmanın 6’sı tarım ve gıda sektöründe faaliyet gösteriyor. ‘Ülkeler ülkelerle şehirler şehirlerle yarışır’ anlayışı doğrultusunda, kaliteli ürünlerle daha fazla firmamızın markalaşarak önümüzdeki yıllarda bu listede yer almaları ve hem ilimizin hem de ülkemizin zenginleşmesine katkı sağlamaları en büyük temennimizdir.
CENGİZ ŞİMŞEK/GAZİANTEP OSB BAŞKANI: FİRMA SAYIMIZI ARTIRACAĞIZ
2022 yılında enerji fi yatlarında yaşanan artıştan kaynaklı avantajımızı kaybettik. Artan maliyetlerin etkisiyle üretimde yaşanan düşüşün etkisi de İSO 500 araştırma sonuçlarında karşımıza çıktı. Listede bir önceki yıl yer alıp bu yıl yer alamayan firmaların emek-enerji yoğun sektörlerinde faaliyet gösteren firmalar olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki dönem için umutluyuz, toparlanıp firma sayımızı artıracağız.
MEHMET YALÇIN/KAYSERİ OSB BAŞKANI: TÜM FİRMALARI KUTLUYORUM
İSO ilk 500’de 2021’de 18 firmamız yer almıştı. Bu yıl büyük çoğunluğu Kayseri OSB’de yerleşik 17 firmamız listeye girmeyi başardı. Sıralamaya giren tüm firmalarımızı ülkemiz ekonomisine, ihracatına ve istihdamına sağladıkları büyük katkılardan dolayı tebrik ediyor ve başarılarının devamını diliyorum.
Ulusoy Un, 273. sırada yer aldı
2022 yılını 20 milyar 434 milyon TL satış hasılatıyla kapatan Ulusoy Un, İSO 500 listesine göre Türkiye’nin en büyük 273. sanayi kuruluşu oldu. 2021 yılına göre listede 102 basamak birden yükselen Ulusoy Un, aynı zamanda Türkiye’nin en çok ihracat gerçekleştiren 205. firması olarak listede yer aldı. Ulusoy Un, ISO 500 firmaları arasında net dönem karına göre yapılan sıralamada ise yüksek bir performans sergileyerek listenin 200. sırasına yerleşti.
Sarıgözoğlu, ilk kez listeye girdi
1957 yılında kurulan bugün Manisa, Aksaray, Bursa ve Kocaeli olmak üzere 4 farklı şehirde kurulu 6 fabrikasında binden fazla çalışanıyla otomotiv yan sanayi olarak hizmet veren Sarıgözoğlu, İSO ilk 500 listesine girmenin gururunu yaşıyor. Listeye bu yıl ilk kez giren Sarıgözoğlu Hidrolik Makine, 494. sırada yer aldı. Sarıgözoğlu YK Başkanı Mustafa Sarıgözoğlu, “2022 gibi zorlu bir yılın verileri ışığında İSO ilk 500 listesine girmenin sevincini yaşıyoruz. Dileğimiz listede kalıcı olmak” dedi.