Uluslararası danışmanlık şirketi Kearney ile enerji sektörünün önde gelen haber ve bilgi kaynağı Enerji Günlüğü tarafından hazırlanan “MW100, Türkiye’nin En Büyük 100 Elektrik Üreticisi Araştırması” yayımlandı.
Elektrik üreticilerinin 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla sahip oldukları kurulu güçlerine göre yapılan araştırma, 2001 yılından itibaren başlayan, 2013’ten sonra hızlanan özelleştirmelere çabalarına rağmen kamu kuruluşu Elektrik Üretim Anonim Şirketi’nin (EÜAŞ) sektördeki ağırlığının sürdüğünü ortaya koydu. MW100 araştırmasına göre EÜAŞ’a bağlı santrallerin 21.254 MWe’lik kurulu gücü bulunuyor.
Bu kapasite, Türkiye’nin 104.136 MWe’lik toplam kurulu üretim kapasitesinin yüzde 20.40’ını oluşturuyor. EÜAŞ’ın kurulu gücünün 13.903 MWe’si hidroelektrik santrallerden, 4.735 MWe’si doğalgaz santrallerinden, 2.424 MWe’si yerli kömür santrallerinden, 17 MWe’si ise rüzgar santrallerinden geliyor.
Özel sektörde ilk sıra ENKA’nın
Özel sektör şirketleri arasında kurulu güç açısından en büyüğü ise ENKA. MW100 Araştırması’na göre ENKA’ya ait santrallerin 3.969 MWe kurulu gücü bulunuyor. ENKA, santralleri bu rakamla Türkiye’nin toplam üretim kapasitesinin yüzde 3.8’ini oluşturuyor. Ancak araştırmaya imza atan Enerji Günlüğü ve Kearney Türkiye yetkilileri, ENKA’ya ait doğalgaz santrallerinin kurulu güçleri yüksek olsa da piyasa şartları nedeniyle kapasite kullanımlarının düşük kalmasına dikkat çekiyor. Sektörde doğal gaz santralleri ile öne çıkan ENKA’nın kurulu güçte ikinci sırada olmasına rağmen, toplam elektrik üretiminde yedinci sırada kalması da buna bağlanıyor.
Enerjisa üçüncülük koltuğunda
MW100 Araştırması’nda en büyük üçüncü elektrik üreticisi 3.727 MWe’lik kurulu gücüyle Enerjisa. Alman E.ON ile Sabancı Holding ortaklığı Enerjisa’nın MW100 listesinin ilk üç sırasındakiler arasında en dengeli kaynak dağılımına sahip şirket olduğu dikkat çekiyor. MW100’e göre Enerjisa’nın üretim portföyünde 1.583 MWe’lik doğalgaz, 450 MWe’lik yerli kömür, 1.353 MWe’lik hidroelektrik, 332 MWe’lik de rüzgar santrali var.
MW100 2023 Araştırması’na göre Cengiz Enerji ise tamamına sahip olduğu santrallerin yanında, ortağı bulunduğu tesislerden payına düşen kurulu güçlerle birlikte toplam 3361 MW ile en büyük dördüncü elektrik oyuncusu unvanına sahip. Cengiz Enerji’nin portföyünde toplam 1684 MW’lik kurulu güçleriyle hidroelektrik santraller en büyük paya sahip. Doğal gaz ve yerli kömüre dayalı santraller de büyük ölçekli tesisler olarak portföyünde bulunduran Cengiz Enerji’nin toplam 350 MW’ye yakın da rüzgar ve güneş santrali bulunuyor.
Okutur: Yerli ve yenilenebilir kaynaklar kritik öneme sahip
MW100’ün enerji sektörünün yatırımcı profilini detaylı şekilde ortaya koyduğunu vurgulayan Kearney Türkiye Direktörü Onur Okutur, “Böyle bir yılda bile enerji üretim portföyünü çeşitlendiren, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına ağırlık veren Türkiye’nin, tüm küresel zorluklara rağmen başarı hikayesine devam ettiğini gördük. 2022 yılında gerçekleştirilen yatırımlarla net kapasite artışı yüzde 4’ün üzerinde gerçekleşti. Gerek enerji güvenliği gerek de enerji dönüşümü konularında Türkiye pek çok ülkeye örnek olmaya devam ediyor” dedi.
Kara: Verimli tüket, daha az enerji üret
Gazetemizin enerji editörü ve Enerji Günlüğü Yayın Yönetmeni Mehmet Kara ise 2022 yılında Türkiye’de elektrik üretiminin gerilediğine dikkat çekti. Kara “Peki büyüyen bir ekonomide elektrik üretimi düşer mi?” sorusuna “Düşebilir elbette. Elektrik üretimindeki kaynak dağılımınız ve kullandığınız teknolojideki değişim/ dönüşüm, tüketirken enerjiden aldığınız faydanın artması, yani verimli tüketmeniz, toplam elektrik ihtiyacınızı azaltacaktır. Peki Türkiye’de var mı böyle bir durum? Olduğunu umuyoruz. Mesela sadece buzdolaplarına getirilen asgari verimlilik standartları bile ülke ölçeğinde ciddi enerji tasarrufu sağlar” karşılığını verdi.
